Trạm Y tế phường 3 (Cao Lãnh, Đồng Tháp) - nơi các cán bộ y tế tiêm nhầm vaccine cho 60 trẻ mầm non
Mấy ngày qua, dư luận rất bức xúc với việc tiêm nhầm vaccine cho 60 học sinh Trường Mầm non Sao Mai của bộ phận thầy thuốc thuộc Trạm Y tế phường 3, TP.Cao Lãnh. Tuy nhiên đây chỉ là “giọt nước làm tràn chiếc ly” - bất cập về tay nghề của đội ngũ y bác sĩ trên đất Sen Hồng (“Sen Hồng” là cái tên dân Đồng Tháp tự gọi tỉnh mình). Bởi trước đó, vào tháng 6.2014, Báo Lao Động đã từng phản ánh ê kíp bác sĩ ở Bệnh viện Đa khoa Sa Đéc (BVĐKSĐ) đã nhầm lẫn kiến thức cơ bản trong chẩn đoán, điều trị trẻ sơ sinh...
“Trông gà hoá quốc”
Ngày 14.10, cũng như nhiều bậc cha mẹ tại 6 huyện, thị, thành phố phía bắc của tỉnh Đồng Tháp thực hiện kế hoạch chiến dịch tiêm vaccine sởi - rubella đợt 1/2014, hàng trăm phụ huynh có con học tại Trường Mầm non Sao Mai nhiệt tình đưa con đi tiêm vaccine. Bởi ai cũng hiểu được tầm quan trọng của việc “ngừa từ xa” loại siêu vi chưa có thuốc điều trị đặc hiệu này. Thế nhưng, sau khi tiêm thì nhiều bậc làm cha mẹ phát hoảng khi nghe loáng thoáng: Nhiều cháu chỉ được tiêm dung dịch hồi chỉnh, không có vaccine. Để xác tín, một số phụ huynh “báo động” đến cán bộ chức năng.
Qua quá trình giám sát, kiểm tra… Ban chỉ đạo chiến dịch tiêm vaccine sởi - rubella các cấp tỉnh, thành phố và phường đã xác định: Việc tiêm nhầm vaccine là có thật. Theo BS Đoàn Tấn Bửu - Phó Giám đốc Sở Y tế Đồng Tháp cho biết, vaccine được đóng lọ dạng bột đông khô kèm ống dung dịch pha hồi chỉnh 5ml để pha tiêm liều 0,5ml/trẻ, tức mỗi lọ và dung dịch hồi chỉnh tiêm được cho 10 trẻ. Tuy nhiên do người tiêm “trông gà, hoá quốc” nên chỉ rút nước cất rồi chích trực tiếp cho trẻ.
“Qua xác minh, xác định người nhận vaccine từ Trung tâm Y tế TP.Cao Lãnh về Trạm Y tế phường 3 đã thực hiện đúng quy trình kỹ thuật bắt buộc: Để các lọ vaccine bên dưới, các ống dung dịch hồi chỉnh phía trên trong phích có đá giữ lạnh đúng quy định”, BS Bửu nhấn mạnh: “Tuy nhiên khi mở nắp vaccine để tiêm, cán bộ tiêm chủng chỉ lấy các lọ dung dịch hồi chỉnh bên trên mà không quan tâm đến các lọ vaccine nằm bên dưới. Khi cán bộ giám sát phát hiện thiếu sót, thì đã tiêm được 6 ống cho 60 trẻ”. Theo BS Bửu, nguyên nhân của thiếu sót là do thầy thuốc “yếu tay nghề, tưởng các ống dung dịch hồi chỉnh là loại vaccine mới”.
Tác hại lớn từ sai sót nhỏ
Theo BS Bửu, sau khi sự việc xảy ra, ngành đã tổ chức họp rút kinh nghiệm và công khai xin lỗi gia đình các cháu, giải thích việc tiêm nhầm vaccine này không gây tác hại đến sức khoẻ của các cháu vì bản chất của dung dịch hồi chỉnh là nước cất. Và cam kết sẽ tổ chức tiêm lại vaccine cho 60 cháu vào ngày 11.11.2014. Tuy nhiên theo nhiều phụ huynh, điều này là rất nguy hiểm. Bởi không chỉ gia tăng nguy cơ ảnh hưởng đến sức khoẻ của trẻ, mà còn là “giọt nước làm tràn chiếc ly” - giảm lòng tin của nhân dân vào cán bộ y tế, nếu nhìn ngược lại vụ việc vừa xảy ra ở Bệnh viện Sa Đéc (TP.Sa Đéc - Đồng Tháp).
Trường Mầm non Sao Mai, nơi xảy ra vụ tiêm nhầm vaccine.
Chuyện xảy ra với con của sản phụ Lê Thanh Duyên (SN 1989, xã An Hiệp, huyện Châu Thành) sinh vào lúc 10h15 ngày 2.10.2013. Ngay sau khi sinh, cháu bé được bệnh viện chuyển khẩn cấp lên Bệnh viện Nhi Đồng II điều trị vì được chẩn đoán là “bị nứt sọ, phù não thái dương hai bên phù nề phần mềm, co giật...” khiến gia đình trẻ lo sợ đến hoảng loạn. Tuy nhiên sau đó, hội đồng chuyên môn của Bệnh viện Đa khoa Sa Đéc xác định do bác sĩ sai kiến thức cơ bản. Cụ thể, cháu bé bị co giật, không khóc sau sinh là thiếu ô xy não và phổi chưa nở tốt. Còn khối u trên đầu là “bướu huyết thanh” do “sang chấn sản khoa tự nhiên trong lúc chuyển dạ”.
Đặc biệt hơn là việc bác sĩ chẩn đoán hình ảnh đã sai “một dặm” trong đọc kết quả chụp CT-Scanner khi đọc những mối hở giữa các mảnh xương đầu của bé sơ sinh thành “nứt sọ”. Đáng lo hơn là sau đó nhiều bác sĩ trực tiếp điều trị của bệnh viện này cũng không hề có “thắc mắc”, “hoài nghi” nào về trường hợp đặc biệt này thông qua những biểu hiện dễ nhận biết: Sốt, thân nhiệt tăng…
Rất mong ngành y tế Đồng Tháp có biện pháp chấn chỉnh hữu hiệu và quyết liệt, hạn chế sai sót để sớm khôi phục lại uy tín toàn ngành.
Bộ Y tế yêu cầu giám sát chặt quy trình tiêm chủng
Bộ Y tế đã nhận được thông tin cán bộ tiêm chủng tại Trường Mầm non Sao Mai, phường 3,TP.Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp lầm tưởng các ống dung dịch hồi chỉnh là loại vaccine mới nên tiêm dung dịch hồi chỉnh mà không có vaccine cho 60 cháu vào ngày 14.10 vừa qua.
Ngày 26.10, PGS-TS Trần Đắc Phu - Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cho biết, ngay sau khi nhận được thông tin trên, Viện Pastuer TPHCM đã xuống tận nơi và giải quyết sự việc. Sở Y tế tỉnh Đồng Tháp đã thừa nhận có thiếu sót trong chiến dịch tiêm chủng sởi rubella tại Trường Mầm non Sao Mai. Cụ thể, cán bộ tiêm chủng yếu tay nghề khi mở nắp vaccine để tiêm chỉ thấy các ống dung dịch hồi chỉnh mà không thấy các lọ vaccine nằm ở đáy phích. Do đó, cán bộ tiêm chủng lầm tưởng các ống dung dịch hồi chỉnh là loại vaccine mới nên tiêm nước hồi chỉnh mà không có vaccine. Khi cán bộ giám sát phát hiện thiếu sót thì đã tiêm được 6 ống cho 60 cháu. Cán bộ tiêm ngay sau đó đã bị đình chỉ công tác.
Theo PGS -TS Trần Đắc Phu, đây là sự việc lần đầu tiên xảy ra. Rất may đây là dung dịch hồi chỉnh nên không nguy hiểm đến sức khỏe các cháu. Ngay sau đó, số cháu trên đã được tiêm vaccine sởi rubella dưới sự giám sát của các phòng chuyên môn của Sở Y tế Đồng Tháp. Việc tiêm luôn vaccine sởi rubella cũng không ảnh hưởng đến sức khỏe các cháu. Hiện sức khỏe các cháu được tiêm tốt, không có bất thường nào. Từ sự việc này, Bộ Y tế sẽ yêu cầu các địa phương tăng cường công tác an toàn tiêm chủng để đảm bảo chất lượng và tỉ lệ tiêm chủng cho trẻ em mà Bộ Y tế đã đưa ra. Đối với cán bộ tiêm chủng chưa được tập huấn và những cán bộ đã được tập huấn và được cấp giấy chứng nhận từ 3 năm trở lên (kể cả ở các bệnh viện tuyến trung ương) đều được tập huấn lại. Ngoài ra, tất cả các cán bộ tham gia khám sàng lọc, sơ cấp cứu phản ứng sau tiêm chủng cũng được tập huấn để có thể sàng lọc, theo dõi, xác định chẩn đoán nguyên nhân, xử trí phản ứng sau tiêm chủng. Sở Y tế phải cử cán bộ chuyên môn đã được tập huấn về khám sàng lọc, sơ cấp cứu khi có tai biến tham gia buổi tiêm chủng tại các điểm tiêm chủng trên địa bàn. Lệ Hà