Trong quá trình đẩy thuyền từ chỗ nước cạn ra chỗ nước sâu để chở ngao về bờ, chiếc thuyền sắt bất ngờ bị lật đè lên những người khai thác ngao. Vụ việc khiến 2 người mất tích, nhiều người khác may mắn thoát nạn.
Tin thế giới chiều 09-02-2015: Chiến lược An ninh Quốc gia 2015 của Mỹ có gì mới? - Viện trợ vũ khí cho Ukraine: Một bước đi nguy hiểm
- Cập nhật : 09/02/2015
Chiến lược An ninh Quốc gia 2015 của Mỹ có gì mới?
Sau một thời gian “lỡ hẹn”, ngày 6-2, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã chính thức công bố văn bản “Chiến lược An ninh Quốc gia” thứ 2 và cũng là cuối cùng trong nhiệm kỳ của mình.
... Theo văn bản dài 29 trang được công bố trước Quốc hội, nước Mỹ tiếp tục lãnh đạo liên minh quốc tế trong cuộc chiến chống Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở Iraq và Syria; đồng thời tiếp tục cùng với các đồng minh châu Âu trong chiến dịch bao vây, cô lập nước Nga liên quan đến cuộc khủng hoảng tại Ucraina.
Văn bản tái nhấn mạnh tầm quan trọng của chính sách “xoay trục sang châu Á-Thái Bình Dương” cho biết, Wasinhton tiếp tục chuyển thêm nhiều nguồn lực kinh tế, quân sự và ngoại giao sang khu vực này.
“Chiến lược An ninh Quốc gia 2015” khẳng định, Mỹ duy trì một nền quốc phòng có lực lượng quân đội được huấn luyện, trang bị tốt nhất thế giới; cam kết tăng cường bảo vệ an ninh trong nước; xây dựng một thế trận an ninh toàn cầu có thể huy động được tổng lực sức mạnh quốc gia; ngăn chặn phổ biến vũ khí hủy diệt, nhất là vũ khí hạt nhân; xây dựng một khả năng đối phó toàn cầu…; tăng cường an ninh năng lượng và thúc đẩy các giá trị Mỹ; hoan nghênh các nước lớn đang nổi lên nhưng cảnh báo sẵn sàng ngăn chặn các đối thủ tiềm tàng.
New York Times cho biết, “Chiến lược An ninh Quốc gia 2015” nhấn mạnh, ngay cả khi đối mặt với những mối đe dọa ngắn hạn, Wasington cũng không “xem thường” những vấn đề dài hạn như biến đổi khí hậu, thương mại, nghèo đói, an ninh mạng toàn cầu.
Theo Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Susan Rice, về căn bản, đây là một chiến lược để tăng cường các nền tảng sức mạnh Mỹ, bao gồm chính trị, kinh tế, quân sự, để duy trì vai trò “lãnh đạo” của Mỹ trong thế kỷ 21, qua đó giúp Mỹ có thể giải quyết những thách thức hiện tại và nắm bắt các cơ hội trong tương lai.
Chiến lược An ninh Quốc gia mới của Mỹ vẫn được dẫn dắt bởi 4 lợi ích quốc gia bền vững như đã vạch ra trong chiến lược gần nhất được công bố vào năm 2010, đó là an ninh, sự thịnh vượng, các giá trị và trật tự quốc tế dựa trên luật pháp. Bà Susan Rice cũng cho rằng, các lợi ích quốc gia của Mỹ là bền vững, nhưng rất nhiều điều đã thay đổi trong 5 năm vừa qua, vì vậy, xét về tổng thể, Chiến lược An ninh Quốc gia 2015 là “một văn kiện mới”.
Thông thường, ở Mỹ có hai Chiến lược Quốc gia là Chiến lược An ninh Quốc gia (National Security Strategy-NSS) và Chiến lược Quân sự Quốc gia (National Military Strategy-NMS), hay còn gọi là Học thuyết Quân sự.
NSS xác định các nhiệm vụ đối nội, nhiệm vụ đối ngoại và phương hướng phát triển đất nước theo nghĩa rộng nhất, còn NMS chỉ tập trung vào những vấn đề xây dựng và hiện đại hoá các LLVT Mỹ phù hợp với sự phát triển tình hình. Với nghĩa đó, NMS là chiến lược cụ thể để thực hiện những nhiệm vụ then chốt đề ra trong NSS, và vì thế, NMS thường được ví là “chiến lược con”, còn NSS là “chiến lược mẹ”.
Từ năm 1986, Quốc hội Mỹ quy định, tổng thống nhiệm kỳ mới của nước Mỹ có trách nhiệm đệ trình các nhà lập pháp nội dung NSS dưới thời cầm quyền của họ. Các tổng thống Mỹ thường sử dụng NSS để đề ra các mục tiêu lớn và ưu tiên trong việc bảo đảm an toàn cho người dân Mỹ. Chiến lược an ninh sẽ quyết định xu hướng chi ngân sách, chính sách quốc phòng và an ninh của Wasington. Chiến lược An ninh Quốc gia thường được công bố 4 năm một lần.
Trong Chiến lược An ninh Quốc gia năm 2010, Tổng thống Obama vạch ra các ưu tiên an ninh, bao gồm việc kết thúc cuộc chiến tại Iraq; đánh bại Al Qaeda và phục hồi nền kinh tế. Lẽ ra, văn bản Chiến lược An ninh Quốc gia thứ 2 và là cuối cùng của chính quyền Obama phải được công bố vào nửa đầu năm 2014, thế nhưng đã bị trì hoãn. Theo tờ Diplomat, lý do trì hoãn chính là Wasington cần có thời gian để “đánh giá lại” những thách thức mới mà “họ không thể lường trước”, trong đó phải kể đến sự xuất hiện của IS và mối quan hệ “lao dốc không phanh” với Nga.
Đánh giá về Chiến lược An ninh Quốc gia năm 2015, tờ Foreign Policy dẫn lời chuyên gia Stewart Patrick tại Hội đồng Đối ngoại của Mỹ, cho rằng nó quá chung chung, vì “không nêu rõ làm thế nào để dung hòa giữa việc ưu tiên ứng phó các thách thức cấp bách, trong khi vẫn không đầu tư đầy đủ để giải quyết các cuộc khủng hoảng trên thế giới”. Theo chuyên gia này, Lầu Năm Góc, Bộ Ngoại giao và các cơ quan an ninh ngoại giao khác của chính phủ Mỹ sẽ không thể xây dựng được các chiến lược riêng tương ứng, nếu không có hướng dẫn rõ ràng hơn từ Nhà Trắng.
Trong khi đó, Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Lindsey Graham chỉ trích rằng, chính các chiến lược của chính quyền Obama đã tạo điều kiện cho các “nhân tố xấu” có “đất dụng võ”. “Tôi nghi ngờ rằng liệu IS, Iran hay Nga có bị hăm dọa bởi Chiến lược mới này của Tổng thống Obama hay không”, Thượng nghị sĩ Graham nói thêm.
Thượng nghị sĩ John McCain, Chủ tịch Ủy ban Quân lực Thượng viện Mỹ, lại nói trên New York Times rằng, “với tôi, đó chẳng có gì giống một chiến lược cả”.
Dù được ủng hộ hay bị phản đối, điều căn bản xuyên suốt mọi Chiến lược An ninh Quốc gia của Mỹ, trong đó có Chiến lược An ninh Quốc gia 2015, là Wasington vẫn theo đuổi mục tiêu bất biến là giành vị thế “lãnh đạo” thế giới. Đó là mục tiêu chiến lược lâu dài đã từng được khẳng định và không bao giờ thay đổi qua các đời tổng thống Mỹ.
New York Times chỉ rõ, trong văn bản dài 29 trang được công bố ngày 6-2, cụm từ “lãnh đạo” hoặc các từ gần nghĩa như vậy được đề cập đến gần 100 lần. Trên thực tế, văn bản mới này cũng đã xác định nước Mỹ vẫn duy trì vai trò “lãnh đạo thế giới”, nhưng thừa nhận sức mạnh của Mỹ có hạn, do đó không thể một mình giải quyết được các thách thức an ninh toàn cầu trong tình hình thế giới phức tạp và khó dự đoán như hiện nay.
----------------------
4 bên hội đàm dàn xếp khủng hoảng Ukraine
Lãnh đạo 4 nước Nga, Ukraine, Đức và Pháp sẽ gặp tại thủ đô Minsk, Belarus vào ngày 11/2 nhằm bàn bạc một kế hoạch hòa bình cho miền đông Ukraine. Tuy nhiên, ông Putin tuyên bố cuộc hội đàm chỉ diễn ra nếu đến lúc đó các nước đạt được đồng thuận về một số điểm.
Hãng tin BBC dẫn lời phát ngôn viên chính phủ Đức Steffen Seibert cho biết bà Merkel, ông Hollande cùng ông Putin và ông Poroshenko đã có cuộc điện đàm bàn về nhiều vấn đề trong ngày hôm qua 8/2. Cuộc hội đàm giữa 4 bên tại Minsk cũng được quyết định trong cuộc điện đàm này.
Trong cuộc điện đàm hôm qua, 4 bên đã bàn về một gói các biện pháp nhằm đạt được “một sự giải quyết toàn diện tình hình tại miền đông Ukranie”, ông Seibert nói.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov phát biểu ông mong muốn cuộc hội đàm tại Minsk sẽ có thể đạt được những quyết định quan trọng.
Tuy nhiên, Tổng thống Putin nói cuộc gặp tại Minsk vào ngày 11/2 tới chỉ có thể được diễn ra nếu đến thời điểm đó, các nước đạt được đồng thuận trong một số vấn đề.
Sau khi phe ly khai và phe chính phủ Kiev thất bại trong hòa đàm tại Minsk hồi cuối tháng 1 vừa qua, chiến sự Ukraine tiếp tục leo thang đến mức đáng báo động. Theo con số thống kê mới nhất của Liên Hợp Quốc, tính đến tuần trước đã có hơn 5.350 người thiệt mạng trong xung đột miền đông Ukraine.
Trong bối cảnh Mỹ muốn viện trợ vũ khí sát thương cho Kiev, một động thái mà Đức cùng một số nước châu Âu đánh giá chỉ làm tình hình thêm xấu đi, Thủ tướng Đức và Tổng thống Pháp đã tiến hành những nỗ lực ngoại giao nhằm đón đầu ý định của Mỹ.
Thủ tướng Angela Merkel và Tổng thống Francois Hollande đang đi đầu những nỗ lực thiết lập một kế hoạch hòa bình. BBC cho biết chi tiết kế hoạch hòa bình này chưa được công bố tuy nhiên nó được cho là bao gồm một khu vực giải trừ quân sự trải dài 50-70km xung quanh đường giới tuyến hiện nay giữa hai bên xung đột.
------------------------
Mátxcơva đòi bản sao bằng chứng tham chiến của lính Nga ở Ukraine
Mátxcơva đã yêu cầu Ukraine cung cấp bản sao các giấy tờ hộ chiếu, thẻ căn cước mà Tổng thống Petro Poroshenko hôm qua khẳng định là của lính Nga tham chiến tại miền Đông. Tuy nhiên, Kiev vẫn chưa đáp ứng yêu cầu này.
Hãng tin RT dẫn lời Giám đốc Khối các quốc gia độc lập thuộc Bộ Ngoại giao Nga Viktor Sorokin hôm qua nói: “Chúng tôi yêu cầu phía Ukraine cung cấp bản sao các tài liệu có chứa họ của các binh lính, bởi vì những thẻ căn cước mà Tổng thống Poroshenko đưa ra hôm qua có thể mua được dễ dàng”
“Tính đến thời điểm này, không có bằng chứng xác thực chứng minh binh lính Nga tham chiến ở miền đông bởi phía Ukraine hiện vẫn chưa thể đưa ra bản sao của những tài liệu này”, ông Sorokin tuyên bố.
Phát biểu tại hội nghị an ninh Munich tại Đức ngày 7/2, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko đã trưng ra một loạt hộ chiếu được khẳng định của lính Nga tham chiến tại miền Đông. Đồng thời, ông cũng một lần nữa kêu gọi phương Tây hỗ trợ vũ khí chống lại các phần tử ly khai.
Chính phủ Kiev và phương Tây từng nhiều lần cáo buộc Mátxcơva xúi giục và cung cấp vũ khí, tài chính cũng như huấn luyện cho phe ly khai thân Nga ở miền đông Ukraine. Tuy nhiên, Mátxcơva đã bác bỏ hoàn toàn các cáo buộc này.
Trong một diễn biến mới nhất, lãnh đạo 4 nước Nga, Ukraine, Đức và Pháp đã thống nhất sẽ gặp tại thủ đô Minsk (Belarus) vào ngày 11/2 nhằm bàn bạc một kế hoạch hòa bình cho miền đông Ukraine. Tuy nhiên, ông Putin tuyên bố cuộc hội đàm chỉ diễn ra nếu đến thời điểm đó 4 nước đạt được đồng thuận về một số vấn đề.
--------------------------
Viện trợ vũ khí cho Ukraine: Một bước đi nguy hiểm
Sau những đợt tấn công dữ dội của lực lượng ly khai ở miền Đông Ukraine, một lần nữa, câu chuyện viện trợ hay không viện trợ vũ khí sát thương cho Ukraine lại được Washington mang ra cân đong đo đếm.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, một sự ủng hộ như vậy của Mỹ sẽ chỉ khiến hai miền Đông và Tây của Ukraine tiến gần hơn đến một cuộc chiến tranh tổng lực.
Nguyên nhân khiến phe ly khai thực hiện các cuộc tấn công dọc các phần lãnh thổ chiến lược trên tiền tuyến ở miền Đông Ukraine trong thời gian gần đây được cho xuất phát từ mối lo ngại Mỹ có thể sớm nhúng tay vào cuộc chiến. Ông Andrew Wilson, tác giả của cuốn “Khủng hoảng Ukraine là gì với phương Tây”, nhận định: “Một lí do khiến lực lượng nổi dậy đẩy mạnh các cuộc tấn công vào thời điểm hiện tại là nhằm đạt được thắng lợi trước khi vũ khí Mỹ có khả năng ập đến”. Cũng theo ông Wilson, về phần mình, Mỹ lại phải “đối mặt với một thế tiến thoái lưỡng nan”: Nếu không hành động ngay, cuộc xung đột có thể trở nên tồi tệ hơn; nhưng nếu nhúng tay vào cuộc chiến này, Mỹ chưa thể loại trừ những rủi ro lớn.
Liên hợp quốc cho biết 278 người đã bị giết trong vòng 12 ngày tính đến ngày 21/1 khi phe nổi dậy chiến dấu để giành các đầu mối liên lạc và giao thông quan trọng.
Trong bối cảnh các cuộc đàm phán về lệnh ngừng bắn thất bại và con số thương vong của cuộc xung đột đã kéo dài 10 tháng ở Ukraine tăng lên, Nhà Trắng lại đứng trước áp lực tăng cường vai trò của Mỹ. Theo một bản báo cáo độc lập được công bố hôm 2/2, 8 cựu quan chức cấp cao Mỹ hối thúc đã đến lúc Washington dành 3 tỉ USD viện trợ quân sự cho Ukraine.
Dù cho đến thời điểm này vẫn chưa xác nhận thông tin có hay không viện trợ vũ khí sát thương cho quân đội Kiev, song Nhà Trắng cho biết đang “liên tục xem xét” đường hướng chiến lược. Trong một tuyên bố, Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ cho biết: “Mặc dù trọng tâm vẫn là tìm kiếm một giải pháp thông qua các biện pháp ngoại giao, nhưng chúng tôi luôn xem xét các phương án khác nhằm mở đường cho một giải pháp thông qua đàm phán”.
Theo nhận định của các chuyên gia, sở dĩ phương án viện trợ vũ khí sát thương cho Ukraine được xem xét lại vào thời điểm này, một phần là vì các biện pháp khác, như các lệnh cấm vận kinh tế nhằm vào Moskva, không thể tạo ra sự thay đổi trong cách tiếp cận vấn đề Ukraine của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Trong khi đó, phương án này tái xuất hiện trong bối cảnh phương Tây thiếu các giải pháp cho cuộc khủng hoảng đang leo thang ở Ukraine. Tuy nhiên, bản thân động thái viện trợ vũ khí, nếu được thực hiện, được đánh giá sẽ chỉ góp phần làm tăng mức độ nguy hiểm của cuộc chiến.
Một vấn đề khác cũng được đặt ra xem xét là liệu giải pháp vũ khí sẽ thật sự tạo nên sự khác biệt cho cục diện của cuộc xung đột tại Ukraine. Trong khi bản báo cáo của các cựu quan chức Mỹ nhấn mạnh nhu cầu của Ukraine với các loại tên lửa chống tăng hạng nhẹ để đối chọi với “số lượng lớn các xe bọc thép mà Nga đã triển khai ở Donetsk và Lugansk”; nhiều chuyên gia cho rằng trang bị vũ khí cho Ukraine chỉ thuộc hàng ưu tiên thứ yếu. “Vấn đề không phải là vũ khí, Ukraine là nhà sản xuất vũ khí lớn thứ tư thế giới. Vấn đề của họ nằm ở… sự lãnh đạo, quản lý, hậu cần”, ông Balazs Jarabik từ tổ chức tư vấn chính sách đối ngoại của Mỹ Carnegie Endowment for International Peace, nói.
Thêm vào đó, nếu kịch bản viện trợ vũ khí sát thương thực sự diễn ra, một yếu tố cần xét đến là việc các loại vũ khí của phương Tây yêu cầu việc huấn luyện đặc biệt. Và điều này đồng nghĩa với việc quân đội của NATO sẽ xuất hiện tại Ukraine. Theo một số nhà quan sát, đây là điều không mong muốn vì cả Nga lẫn phương Tây đều tránh tham gia vào một cuộc chiến tranh tổng lực.
Cùng lúc này, khi Washington xem viện trợ vũ khí sát thương cho Ukraine là một giải pháp để cân nhắc thì nhiều chuyên gia lại xem đó là bước leo thang của cuộc chiến đến từ các đối tác của Ukraine. “Tôi e là chúng ta phải công nhận rằng sẽ có một cuộc chiến tranh ngày càng nảy lửa với nhiều thiệt hại hơn. Và gửi thêm vũ khí sẽ chỉ đổ thêm dầu vào lửa, và mang đến khả năng là chúng ta sẽ phải can thiệp”, chuyên gia Fiona Hill thuộc viện nghiên cứu Brookings ở Washington, nói.
---------------------
