Dù xem Bao Thanh Thiên nhiều lần nhưng ít ai để ý Công Tôn Sách cũng là một chuyên gia pháp y siêu hạng. Tài giải phẫu bệnh của ông đã cung cấp nhiều bằng chứng quan trọng để đi đến kết luận của toàn bộ vụ án. Ngày nay, công việc giải phẫu bệnh của các chuyên gia pháp y phần nào đó cũng góp phần rất lớn vào việc giải mã các vụ án. Cùng với ê kíp nhiều chuyên gia khác, luật gia, bác sĩ (LGBS) Phạm Việt Hải, Phó khoa Giải phẫu bệnh, bệnh viện Chợ Rẫy đã từng tham gia và góp công vào việc phá rất nhiều vụ án khác nhau.

 

 

 

LG-BS đã kể lại một trong rất nhiều vụ án mà các chuyên gia pháp y đã phá thành công, nhằm trả lại sự trong sạch cho cán bộ địa phương. LG-BS Hải chia sẻ, trong khi thi hành nhiệm vụ, các chiến sĩ công an đôi khi phải đuổi theo và dẫn đến cái chết đột ngột cho đối tượng, điều này dễ gây ra dư luận không tốt cho cán bộ thi hành nhiệm vụ. Nhằm làm sáng tỏ cho người thân của nạn nhân và trấn an dư luận thì trong những vụ án như thế, chúng ta rất cần trưng cầu cơ quan giám định pháp y, tiến hành khám nghiệm tử thi để xác định nguyên nhân chết của nạn nhân. Một vụ án điển hình xảy ra cách đây không lâu là trường hợp như thế.

 

Nạn nhân Nguyễn Văn Điệp (SN 1975, ngụ tỉnh Tiền Giang) làm ruộng. Điệp thường xuyên đi đánh cá vào ban đêm. Điều đáng nói là anh này thường xuyên dùng bình xung điện để đánh bắt. Đây là hành vi vi phạm pháp luật, vì đánh bắt theo kiểu tận diệt thủy hải sản bằng phương pháp chích điện. Đêm đó, Điệp đi đánh cá bằng bình xung điện cùng với một người bạn, khi Điệp đang chích cá ở những con kênh thì bị công an xã phát hiện.

 

Sau khi công an viên rọi đèn pin yêu cầu dừng ngay và mời lên bờ để làm việc thì Điệp và người bạn bỏ chạy. Lập tức một số cán bộ công an đuổi theo nhằm mục đích truy bắt. Chạy được một đoạn thì Điệp vấp và té úp mặt xuống ruộng. Đến khi công an lại gần, lật ngửa người khám nghiệm thì thấy Điệp đã tắt thở.

 

Vụ việc ngay lập tức được báo lên cấp trên và cơ quan chức năng đã vào cuộc điều tra. Trong khi đó, gia đình nạn nhân khi biết chuyện thì hết sức đau buồn, gia đình cho rằng, công an viên của xã đã đánh chết người và bắt phải đền tội. Đó là một cuộc tranh luận hết sức gay gắt, dù các công an viên đã giải thích ngọn ngành đầu đuôi sự việc nhưng phía gia đình nạn nhân không chấp nhận. Họ còn cho biết sẽ khiếu nại và nếu không được thì sẽ bao vây trụ sở công an xã. Nhiều thông tin lúc ấy cũng cho biết, nếu người thân nạn nhân thấy các công an viên thì họ sẽ đánh để trả thù.

Trước cái chết đột ngột của anh Điệp cùng với việc chưa điều tra rõ nguyên nhân dẫn tới việc anh này tử vong đã làm sự bình yên của một vùng quê trở nên "nóng". Tuy nhiên, để khách quan, một tổ chuyên án điều tra cấp cao hơn đã xuống hiện trường. Bên cạnh đó, để tìm nguyên nhân chính xác dẫn đến cái chết và trả lại sự công bằng cho nạn nhân và các bên liên quan, cơ quan điều tra đã trưng cầu Viện Pháp y vào cuộc. LG-BS Hải cũng có mặt trong đoàn, tiến hành khám nghiệm hiện trường và giải phẫu tử thi.

 

 

Việc khám nghiệm tử thi được tiến hành khoảng 10 tiếng sau khi nạn nhân chết. Tiến hành khám nghiệm hiện trường và khám ngoài nạn nhân, các chuyên gia và cơ quan chức năng không hề thấy có vết trầy xước hay vết thương nào do ngoại lực tác động như: Đánh đập, dùng dao, búa hay bị chích điện... Bởi, trước đó đã có người cho rằng, công an viên đã dùng điện chích tra tấn nạn nhân cho tới chết.

 

Khi khám nghiệm hiện trường cùng lời khai của bạn anh Điệp (đi đánh cá bằng xung điện trong đêm hôm đó) và lời kể lại của các công an viên thì khu vực xảy ra án mạng không hề có vật sắc nhọn hay đá cứng. Điều này cũng bác bỏ khả năng nạn nhân bị đuổi chạy rồi té đập đầu xuống vật sắc nhọn, cứng gây chấn thương hoặc vỡ sọ não dẫn tới tử vong. Chưa có kết luận chính thức về nguyên nhân dẫn tới việc anh Điệp tử vong càng làm cho gia đình thêm phần nghi hoặc và đẩy lòng hận thù lên cao.

 

Tiến hành giải phẫu, các chuyên gia pháp y ghi nhận: Mũi nạn nhân có dịch màu hồng, ngoài ra không phát hiện bất kỳ tổn thương nào khác do ngoại lực tác động. Riêng bờ mặt phổi có xuất huyết dạng chấm. Cắt nhiều lát cắt ngang nhu mô phổi thấy có dịch bọt màu hồng chảy ra. Trong lòng các phế quản lớn có chất giống bùn đất. Ngoài những kết quả trên thì các chuyên gia pháp y không phát hiện các dấu hiệu bất thường nào ở các tạng khác. Để tìm ra nguyên nhân dẫn tới cái chết bất thường này, các chuyên gia pháp y đã tiến hành xét nghiệm vi thể và kết quả cho thấy:

 

Một số vùng não xung huyết ứ hồng cầu, phù quanh mạch và có những vùng não khác lòng mạch máu ít hồng cầu, mạch máu xẹp và phù quanh mạch. Còn cơ tim dạng gợn sóng, xung huyết các mạch máu mô kẽ cơ tim, phù mô kẽ cơ tim. Nhiều vùng mô tim đã thoái hóa thay thế bởi giải tế bào sợi. Tuy nhiên khi xét nghiệm vi thể thì phổi có xung huyết, thoát dịch, hồng cầu vào lòng phế nang, xâm nhập bạch cầu rải rác quanh các tiểu phế quản. Không có vật giống chất bùn. Không có chất nhầy trên bề mặt niêm mạc. Bên cạnh đó, dạ dày về niêm mạc xung huyết nhưng cũng không có chất bùn đất.

 

Từ kết quả giám định trên, LG-BS Hải đi đến nhận định: Khám nghiệm phổi nghi ngờ có chất bùn ở đường thở. Nếu đúng, hít nước bùn vào đường thở có thể là nguyên nhân dẫn đến cái chết và có thể khẳng định nạn nhân chết không phải do ngoại lực tác động. Như vậy có thể khẳng định, cái chết của nạn nhân không do công an viên gây ra.

 

Tuy nhiên, nếu như đây là nguyên nhân gây tử vong thì trên vi thể phổi có chất bùn ảnh hưởng đến cấu trúc của phổi và mô cơ tim, não có dấu hiệu bệnh lý của thiếu dưỡng khí. Quan sát bằng kính hiển vi các tiêu bản của bệnh phẩm thu nhận được trong lúc khám nghiệm, chúng tôi ghi nhận được ba biến đổi bệnh lý: Thiếu máu cơ tim cấp tính trên nền thiếu máu mạn và xơ hoá cơ tim, phù phổi cấp và xung huyết các tạng.

 

Như vậy, nhờ phẫu nghiệm tử thi quan sát các tạng và thực hiện xét nghiệm giải phẫu bệnh vi thể chúng ta có kết luận rõ ràng về nguyên nhân tử vong của nạn nhân: Trong khi có bệnh thiếu máu cơ tim mạn tính tiềm ẩn, nạn nhân ở trong tình trạng sợ sệt và gắng sức quá mức đã gây ra cơn thiếu máu cơ tim cấp tính. Hậu quả, nạn nhân choáng tim mạch cấp tính không hồi phục, phù phổi cấp và thiếu máu đa cơ quan. Kết luận cho trường hợp này là nạn nhân chết vì choáng tim mạch không hồi phục do thiếu máu cơ tim cấp tính trong tình trạng gắng sức ở người có bệnh thiếu cơ tim tiềm ẩn. Thực sự công an viên không biết được nạn nhân có căn bệnh tim tiềm ẩn này nên đã đuổi theo.

 

 

Với tình trạng bệnh của nạn nhân, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời thì không chết trong trường hợp này thì cũng có thể chết trong tình huống gắng sức khác. Trước chứng cứ khoa học này, cơ quan điều tra đã có kết luận chính xác về vụ án, đồng thời trả lại sự trong sạch cho công an viên và làm yên lòng gia đình nạn nhân. Vụ án khép lại khiến nhiều người thở phào, còn các chuyên gia pháp y lại lên đường đi làm nhiệm vụ mới.

 

Còn tiếp...