Nam thanh niên ngồi xụp dưới gốc cây trong Công viên 23/9 vội nhét một vật vào người khi thấy bóng cảnh sát tiến tới. Bước nhanh, song anh này bị đưa về phường khi lực lượng chức năng tìm thấy ống tiêm còn loang máu trong túi quần.
Tràn lan người nghiện 'xin đểu' tại trung tâm TP HCM
Buổi sáng cuối tuần, Công viên 23/9 (phường Phạm Ngũ Lão, quận 1, TP HCM) tấp nập người đi lại. Tại các ghế đá, nhóm sinh viên tụ tập cười nói vang cả một khu. Phía ngoài, hai cảnh sát cùng nhiều bảo vệ đi xe máy rề rề tuần tra, chốc chốc dừng lại quan sát. Khu vực này hơn một tháng trước là điểm "nóng" của tệ nạn ma tuý khi luôn có hàng chục người công khai hút chích.
Nam thanh niên bị kiểm tra trong túi có ống kim tiêm. Ảnh: Quốc Thắng.
Gần trưa, nam thanh niên khoảng 20 tuổi lê bộ dưới lòng đường Phạm Ngũ Lão, dáo dác nhìn quanh rồi tiến đến một gốc cây cạnh công viên. Đang lúi húi, phát hiện bóng công an đến gần, người này nhét vội một vật vào túi toan bỏ đi thì bị chặn lại. Tổ công tác tìm thấy một ống tiêm còn loang ít máu trong người nam thanh niên. Không chối cãi, anh này nói từng lời rời rạc, mắt lờ đờ: "Em mua hàng của mấy anh hay chơi ở đây rồi độp luôn".
Sau khi đưa người này về phường, tổ công tác phát hiện nam thanh niên đeo chiếc ba lô sau lưng vừa bước xuống từ xe buýt có điệu bộ khả nghi. Anh ta cúi gằm, giấu ánh mắt đỏ ngầu dưới vành mũ lưỡi trai khi nép mình vào gốc cây cạnh bến đỗ xe buýt. Khu vực này từng có người đứng chờ xe bị nhóm nghiện trong công viên ra xin tiền.
Không xuất trình được giấy tờ tuỳ thân khi bị tổ công tác của phường Phạm Ngũ Lão yêu cầu, người này sau một lúc cự lại cũng phải theo họ về trụ sở vì bị tình nghi mua bán ma tuý. "Em nghiện, đón xe lên đây mua hàng nhưng không thấy người quen nên đứng đó nghỉ chứ có làm gì đâu", người này phân trần khi làm việc ở phường.
“Người nghiện dễ nhận ra lắm, ngoài biểu hiện bất thường thì họ là những người thích xăm trổ và có nhiều vết thâm đen ở tay, chân", một thành viên tổ công tác nói và cho biết trong buổi sáng đã có gần 20 trường hợp bị mời về trụ sở để làm việc.
Nam thanh niên thừa nhận "đang tìm mua ma tuý" bị kiểm tra đưa về trụ sở. Ảnh: Quốc Thắng.
"Từ ngày cảnh sát ra quân mạnh tay, công viên không còn cảnh người nghiện tụm năm tụm ba vật vờ, xin đểu nữa. Người dân đến đây chơi đông hơn nên tui cũng bán được nhiều hơn", bà Sáu bán nước trên xe đẩy cạnh công viên nói.
Đưa cháu nội hơn một tuổi vào công viên hóng mát, ông Trung (65 tuổi) cho biết nhà ở gần đây nên gần một tháng nay ngày nào hai ông cháu cũng vào công viên chơi. "Lúc trước đâu có dám, mỗi lần có việc đi ngang qua đây là thấy ớn khi mấy ông nghiện ma tuý chích hút công khai rồi vứt kim tiêm bừa bãi. Đã thế họ còn hăm doạ để xin tiền", ông Trung nói.
Theo Trung tá Nguyễn Văn Phước - Trưởng Công an phường Phạm Ngũ Lão - để lập lại trật tự địa bàn trung tâm thành phố, nơi có nhiều người dân và du khách nước ngoài vui chơi, phường đã kết hợp với Công an quận 1 cùng các lực lượng khác như Thanh niên xung phong, bảo vệ công viên… liên tục tuần tra dẹp nạn tụ tập hút chích. Những người nào có dấu hiệu nghi vấn đều bị kiểm tra. Nếu bị bắt quả tang thì tuỳ từng hành vi hút, chích hoặc tàng trữ ma tuý thì người đó sẽ bị lập biên bản xử lý.
Từ đầu tháng 10, lực lượng này đã đưa khoảng 100 người có dấu hiệu nghiện ma tuý tụ tập trong Công viên 23/9 và có dấu hiệu nghi vấn về phường để làm việc. Tuy nhiên, chỉ có 25 người bị lập biên bản hành chính về việc sử dụng ma tuý do xác định được nơi ở và công an phường đã gửi thông báo về địa phương. 7 trường hợp là người lang thang cơ nhỡ được chuyển đến các trung tâm bảo trợ xã hội; số còn lại là những người nghiện không xác định được nơi ở nên công an không thể xử lý do vướng Luật xử lý vi phạm hành chính.
Ông Trung và cháu nội chơi đùa trong công viên. Ảnh: Quốc Thắng.
Trao đổi với VnExpress, Trung tá Nguyễn Nhật Thành, Đội trưởng đội CSĐT Tội phạm về trật tự xã hội Công an quận 1 thừa nhận đây là địa bàn trọng điểm về an ninh trật tự. Những người nghiện tụ tập, lang thang trong công viên rất dễ phát sinh ra tội phạm. Khi thiếu tiền mua thuốc, những người này dễ dẫn đến các hành vi 'xin đểu' hoặc trộm cắp, cướp giật.
Trước thực trạng này, Ban chỉ huy Công an quận 1 đã chỉ đạo các lực lượng hình sự, ma tuý phối hợp với công an phường thay nhau tuần tra kiểm soát an ninh. Nhất là thời điểm buổi trưa hoặc sau 0h bởi đây là những lúc vắng người, tội phạm sẽ lợi dụng để hoạt động mạnh. Thời gian vừa qua, công an quận 1 đã bắt hơn 20 nghi can trộm cắp, cướp giật và không ít người trong đó là nghiện ma tuý.
"Sắp tới chúng tôi sẽ ra quân quyết liệt hơn và cần sự phối hợp đồng bộ và triệt để của nhiều lực lượng. Do là khu vực công cộng, đã có nhiều trường hợp bắt hết nhóm này thì nhóm khác lại kéo đến nên việc truy quét tội phạm cần phải liên tục mới đảm bảo được trật tự", trung tá Thành nói.
Theo Thiếu tướng Phan Anh Minh - Phó Giám đốc Công an TP HCM - thành phố đang bế tắc trong việc xử lý người nghiện do những thủ tục mà Luật xử lý vi phạm hành chính, có hiệu lực hồi đầu năm, rất khó thi hành.
Ông Minh phân tích, luật này quy định về quy trình, thủ tục xem xét, quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc... là rất phức tạp. Quy định trước khi đưa đi cai nghiện tập trung, người nghiện phải được giáo dục tại địa phương 3-6 tháng. Tiếp đó, nếu không được thì giao cho các tổ chức xã hội, phải xét nghiệm có dương tính với chất gây nghiện được đưa ra tòa án quyết định.
"Trong khi đó, thực tế gia đình của người nghiện không ở thành phố, còn tổ chức xã hội lại không quy định là tổ chức xã hội nào hay phải lập thêm một tổ chức mới. Hồi đầu tôi cũng tưởng điều này là đơn giản lắm nhưng khi bắt tay vào làm thì thấy rất phức tạp", ông Minh nói.
Theo ông Minh, đây chính là lý do khiến lượng người nghiện ở TP HCM ngày càng tăng cao chứ không dừng lại 19.000 người như số liệu mới thống kê gần đây. "60% trong số họ là người từ các tỉnh nhập cư vào thành phố, không có địa chỉ quản lý. 75% không có việc làm thì nguồn tài chính ở đâu để phục vụ việc nghiện. Tôi không quy chụp nhưng có thể vì thế mà họ đi chiếm đoạt tài sản của người khác", Tướng Minh nói.
Ngày 31/10, lãnh đạo TP HCM đã chốt phương án trình Quốc hội về công tác cai nghiện tại TP HCM mà không đi ngược lại với Luật xử lý vi phạm hành chính.
Theo: Quốc Thắng - Vũ Mai - VNE