hu phí đường cao tốc gắn với chống thất thoát lãng phí, nâng chất lượng tuyến đường bộ, xử lý các phương tiện quá khổ, quá tải hay cân đối tỉ trọng sử dụng giữa các tuyến đường giao thông… là những vấn đề làm “nóng” nghị trường trong phiên chất vấn của Quốc hội (QH) với Bộ trưởng Bộ GTVT Đinh La Thăng vào chiều 18.11.

 

 

 

Băn khoăn về hình thức thu phí đường bộ theo cách thức đầu tư BOT, ĐB Bạch Thị Hương Thủy (Hòa Bình) lo ngại về tăng mức thu phí. Bộ trưởng Đinh La Thăng khẳng định: “Mức thu phí không thể thu tùy tiện mà theo khung giá của Bộ Tài chính. Mức này phụ thuộc tổng mức đầu tư, thời gian thu vốn, lưu lượng xe… trên cơ sở đó, Bộ GTVT hoặc địa phương sẽ ký hợp đồng với nhà đầu tư để quy định mức thu phí cụ thể”.

 

Cũng theo Bộ trưởng Thăng, sau khi tuyến cao tốc Hà Nội - Lào Cai đi vào hoạt động, ông đã nghe nhiều ý kiến phàn nàn về mức phí thu là quá cao.

 

Tuy nhiên, nếu đưa ra bài toán giữa những cái được khi tham gia giao thông trên tuyến này so với mức phí mà người dân bỏ ra, ông cho rằng mức này không hề cao nếu phân tích kỹ các khấu hao chi phí. “Thực tế sau khi trao đổi với DN, tôi thấy nhiều cái lợi: Chi phí giảm do rút ngắn thời gian chạy còn 3 – 4 tiếng, lại an toàn. Ai say xe thì giờ có thể vi vu, nghe nhạc, làm thơ” – ông phấn khởi.

 

ĐB Ngô Văn Minh (Quảng Nam) nêu lo lắng của cử tri về nguy cơ bị kéo dài thời gian thu phí đường QL1 theo hình thức BOT do lưu lượng xe sẽ giảm ở những đoạn thu phí... Về điều này, ông Đinh La Thăng khẳng định, sẽ tính đến phương án điều chỉnh hợp đồng nếu lưu lượng xe thay đổi 10% và doanh thu thay đổi tăng giảm 2%. Còn nếu không biến động, người dân không phải lo chuyện kéo dài thời gian nộp phí.

 

 

Nhiều ĐB cho rằng, quản lý xe quá tải trọng gây tan nát nhiều tuyến đường bộ và đe dọa tính mạng người dân vẫn là vấn đề nhức nhối. ĐB Nguyễn Sĩ Cương (Bình Thuận) đặt câu hỏi: “Cử tri cứ hỏi tôi là tại sao xe “hổ vồ” vẫn được lưu hành sau nhiều sự cố xảy ra? Chẳng lẽ Bộ GTVT bó tay?”. 

 

Thừa nhận có tình trạng xe quá tải “né” trạm cân, Bộ trưởng Thăng cho rằng sẽ chỉ cải thiện tình hình nếu có sự phối hợp với chính quyền địa phương. “Chúng tôi sẽ phối hợp với Bộ Công an để tăng kiểm tra giám sát, đặc biệt là các tỉnh, bởi các tỉnh nắm rõ DN nào có xe quá tải hoạt động. Nếu chính quyền tỉnh vào cuộc quyết liệt, tôi chắc chắn sẽ không còn chỗ cho xe quá tải!” - ông nói.

 

ĐB Nguyễn Văn Phúc (Nghệ An) đề nghị xem lại cơ cấu giao thông bất hợp lý, khi mà vận tải đường bộ chiếm tỉ trọng lớn nhất 76,5% thì tuyến đường sắt chỉ chiếm 0,69%. ĐB Phùng Văn Hùng cũng rất lo về điều này : “Tôi lo rằng một ngày nào đó tuyến đường sắt của chúng ta không còn hành khách nữa. Chiến lược phát triển ngành đường sắt của bộ trưởng như thế nào để giảm tải đường bộ”. 

 

Đây cũng là băn khoăn của ĐB Trần Du Lịch khi ông cho rằng đề xuất đường sắt đôi cao tốc Hà Nội – TPHCM 10 tiếng đưa ra từ 2011 của ông vẫn chưa được nghiên cứu, bởi thực tế là hiện tại tàu vẫn chạy đường ray hai chiều cũ kỹ từ thời Pháp thuộc. Bộ trưởng Thăng cho biết sẽ nâng công suất tốc độ khai thác để tăng lưu lượng vận chuyển, phấn đấu 10 tiếng, chọn đầu tư tuyến Hà Nội – Vinh, TPHCM – Nha Trang, sau đó tùy điều kiện nợ công để làm tiếp.

 

Băn khoăn về chất lượng các công trình giao thông vừa mới khai thác đã xuống cấp, liên quan đến chống thất thoát vốn, đội vốn, ĐB Ngô Văn Minh đề nghị công khai thông tin hiệu suất đầu tư trên 1km đường bộ. Trong khi đó, ĐB Đỗ Văn Đương (TPHCM) quan tâm đến sự an toàn của cử tri và cả... chính ông khi đi dưới tuyến đường cao tốc Hà Nội – Hà Đông sau sự cố cáp tàu rơi gây thương vong tại Hà Nội vừa qua. 

 

Về băn khoăn của ĐB Đương, Bộ trưởng Thăng cam kết tuyến đường sắt trên cao sẽ đảm bảo đúng an toàn, việc nghiệm thu công trình sẽ tiến hành chặt chẽ, ưu tiên tiêu chuẩn an toàn là số một cho người dân.

-------------------------

"Vì sao số công chức tận tâm với công việc, sáng tạo trong công tác ngày càng ít, nhưng số công chức lười nhác chỉ “một dạ, hai vâng” nhưng lại ham muốn trở thành lãnh đạo ngày càng nhiều?” - ĐBQH Đỗ Văn Đương đặt câu hỏi trong phiên chất vấn Bộ Nội vụ sáng nay 18.11.

 

Theo ông Đương, tình trạng những người có năng lực không vào và nếu có vào thì một thời gian cũng ra khỏi khu vực nhà nước ngày càng nhiều. Ngược lại người kém năng lực lại gia tăng ở khu vực nhà nước, chính điều này là nguyên nhân gia tăng con người hành chính “sáng cắp ô đi, tối cắp ô về”.

 

"Vì sao số công chức tận tâm với công việc, sáng tạo trong công tác ngày càng ít, nhưng số công chức lười nhác chỉ “một dạ, hai vâng” nhưng lại ham muốn trở thành lãnh đạo ngày càng nhiều. Đây có phải là nguyên nhân chính làm gia tăng bộ máy hành chính và cũng là nguyên nhân của tội phạm tham nhũng, nguyên nhân do đâu và giải pháp đột phá để tham mưu cho Đảng và Nhà nước khắc phục tình trạng này?

 

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Nguyễn Thái Bình thừa nhận thực tế có việc sử dụng cán bộ công chức chưa đúng phẩm chất trình độ của từng người, cơ chế thưởng phạt chưa nghiêm, chế độ đánh giá chưa đổi mới, gắn với trách nhiệm của người đứng đầu, chế độ tiền lương, đãi ngộ chậm được cải thiện. Việc tuyển dụng đầu vào có trường hợp chưa thực sự đáp ứng được công việc, chưa tuyển được người có năng lực, tâm huyết.

 

“Việc đổi mới mới trong công tác đánh giá cán bộ công chức rất quan trọng và trong thời gian tới cần cơ chế đánh giá như cấp trên đánh giá cấp dưới, sử dụng trọng dụng người có tài năng làm được việc” - ông Bình nói. Và ngoài việc xây dựng nghị định trọng dụng nhân tài, ông nói Bộ Nội vụ cũng sẽ thực hiện chế độ miễn nhiệm, chuyển vị trí công tác, tinh giản biên chế đối với những người không hoàn thành nhiệm vụ.

 

Bộ trưởng cũng cho biết đề án tạo nguồn cán bộ từ những người tốt nghiệp đại học xuất sắc từ nay đến 2020 đảm bảo tuyển được khoảng 1.000 sinh viên xuất sắc, nhà khoa học trẻ để vào các cơ quan, lực lượng vũ trang, doanh nghiệp.

 

Bộ Chính trị đã giao Bộ Nội vụ hoàn thiện đề án tinh giản biên chế và chỉ bổ nhiệm, tuyển dụng người có tài năng, phát huy vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu.

 

Trước Quốc hội, trình bày do chưa có số liệu năm 2014, Bộ trưởng Nguyễn Thái Bình công bố các số liệu “tương đối đầy đủ” của năm 2013. Theo đó, tỷ lệ công chức hoàn thành nhiệm vụ một cách xuất sắc là 34,33%, hoàn thành tốt nhiệm vụ là 58,08%, hoàn thành nhiệm vụ nhưng còn hạn chế về năng lực 4,94%, không hoàn thành nhiệm vụ chỉ có 0,46%.

 

Viên chức hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ là 34,49%, hoàn thành tốt nhiệm vụ 50,14%, hoàn thành nhiệm vụ 8,06%, không hoàn thành nhiệm vụ 0,24%.

Có 23 bộ ngành, địa phương báo cáo không có công chức nào được đánh giá là không hoàn thành nhiệm vụ. 7 bộ ngành, địa phương báo cáo không có viên chức nào không hoàn thành nhiệm vụ.

 

Đối với khối bộ ngành trung ương thì 2 đơn vị có công chức không hoàn thành nhiệm vụ, khối địa phương có 4 đơn vị số cán bộ công chức không hoàn thành nhiệm vụ cao.

-------------------------

 Sáng 18-11, Bộ trưởng Công Thương Vũ Huy Hoàng lý giải vì sao Việt Nam rất thận trọng mở cửa thị trường bán lẻ nhưng các đại gia như Metro, Big C vẫn mở được hàng chục đại siêu thị từ Bắc đến Nam.

 

Không đồng tình với tinh thần lạc quan của Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng trước khả năng hệ thống bán lẻ Việt Nam có khả năng bị đại gia nước ngoài thôn tính, đại biểu (ĐB) Nguyễn Ngọc Hòa (TP HCM) sáng nay 18-11 tiếp tục trao đổi và chất vấn thêm để làm rõ thực trạng này.

 

Theo ĐB Nguyễn Ngọc Hòa, tình hình không hề sáng sủa như Bộ trưởng nói. Cụ thể là Bộ trưởng nói doanh nghiệp (DN) nước ngoài chỉ có 70 trên tổng số hơn 900 cơ sở bán lẻ ở Việt Nam, chiếm tỉ lệ không lớn nhưng 1 cơ sở nước ngoài có quy mô lớn gấp 4 - 5 lần cơ sở bán lẻ của Việt Nam, nếu quy đổi lại thì sẽ là hàng trăm chứ không phải 70 cơ sở.

 

“Bộ trưởng cũng nói thị phần bán lẻ của nước ngoài chỉ chiếm 3,4% trên tổng thị trường 2.700 tỉ đồng năm 2013 nhưng tổng thị phần có tính đến các mặt hàng độc quyền hoặc đặc thù như xăng dầu, vàng có giá trị rất lớn. Còn đối với các mặt hàng tiêu dùng bán lẻ, các mặt hàng thiết yếu của đời sống thì con số sẽ lớn hơn rất nhiều, không thể là 3,4%” - ĐB Nguyễn Ngọc Hòa khẳng định.

 

Đặc biệt, ĐB Hòa cho rằng Việt Nam thực hiện cam kết mở cửa theo lộ trình gia nhập WTO (Tổ chức thương mại Thế giới) không đạt vì cả 9 mặt hàng đặc thù đều được bán tại các cơ sở có yếu tố nước ngoài như gạo, đường… Mặc dù khi cấp phép có quy định phải kiểm tra nhu cầu kinh tế (ENT - cấp phép dựa trên các tiêu chí khách quan, bao gồm số lượng các cơ sở bán lẻ đang hiện diện trong một khu vực địa lý, sự ổn định của thị trường và quy mô địa lý) nhưng vẫn cấp phép cho nước ngoài mở hàng chuỗi cơ sở bán lẻ. Big C có 30 siêu thị, Metro có 19 siêu thị, Lotte cũng mở đến 8 siêu thị chỉ cách nhau từ 800 m đến 1 km.

 

“Đúng là phải trao đổi kỹ hơn về con số” - Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng đánh giá và cho biết con số chỉ để tham khảo. So sánh 1 siêu thị nước ngoài với siêu thị Việt Nam là hơi khập khiễng nhưng Bộ trưởng vẫn nêu để minh họa. Song ngay cả trong các siêu thị lớn như Metro, Big C thì 90% là hàng hóa Việt Nam.

 

Về việc Metro, Big C có nhiều siêu thị trong nội địa, Bộ trưởng cho biết đây là các DN được cấp phép trước khi Việt Nam gia nhập WTO theo cơ chế thí điểm. Do đó không thể chặt chẽ như bây giờ.

-------------------------

Không khí chất vấn tại nghị trường chiều 18.11 với Bộ trưởng Đinh La Thăng khá nóng với nhiều câu hỏi bức xúc, có phần lo lắng của đại biểu Quốc hội trước chất lượng một số công trình giao thông đang thi công hiện nay.

 

Đại biểu Đỗ Văn Đương (TPHCM) đưa ra vấn đề rất cụ thể đang được nhiều cử tri quan tâm là chất lượng thi công tuyến đường sắt trên cao Hà Nội – Hà Đông. Không chỉ băn khoăn về công nghệ thi công, nguồn gốc chủ đầu tư và lý do đội vốn, đại biểu Đương còn lo ngại: “Từ hôm rơi cáp tàu gây chết người đến giờ, tôi nhớ lại là Trung Quốc cũng đã từng rơi tàu trên cao gây chết người. Tôi và nhiều cử tri đi trên tuyến đường có công trình đang thi công này rất lo ngại khi công trình treo trên đầu hàng ngàn lượt người. Bộ trưởng có cam kết khi đưa công trình này vào hoạt động này sẽ đảm bảo được an toàn hay không?”.

 

Vẫn trong trạng thái lo lắng, đại biểu Đỗ Văn Đường còn khiến cả nghị trường ồ lên, Bộ trưởng Thăng cũng phải bật cười khi đưa ra một gợi ý: Để an toàn cho người đi đường, ví dụ Bộ trưởng có nên tính đến phương án cho tàu sắt chạy trong hộp để đảm bảo không… rơi xuống đất?

 

Bộ trưởng Đinh La Thăng đã đưa ra câu trả lời rất ngắn gọn, trong đó nhắc đi nhắc lại nhiều lần từ “an toàn” trong câu trả lời của mình. Ông cho biết, đây là công trình do nhà thầu Trung Quốc thi công thiết kế, tốc độ bình quân 40km/h và cao nhất là 60km/h, sử dụng công nghệ mới nhất.

 

“Tôi rất đáng tiếc vì xảy ra sự cố vừa qua và sau sự cố này đã xử lý trách nhiệm các bên liên quan, dừng dự án để kiểm tra tổng thể, chỗ nào đảm bảo đúng thầu mới cho thi công trở lại. Để đảm bảo an toàn, chúng tôi đã chuẩn bị các phương án cụ thể, kể cả trong vận hành sau này, sẽ phải tổ chức nghiệm thu đúng quy định, an toàn. Yếu tố an toàn vẫn là tiêu chuẩn số một, sẽ cam kết đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người dân” – Bộ trưởng Thăng nói.

 

Tiếp lời Bộ trưởng Đinh La Thăng, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng “trấn an” đại biểu Đỗ Văn Đương rằng, đại biểu  Đương có thể yên tâm khi đi lại trên tuyến đường có công trình này!

-------------------------