Việc Nga liên tiếp nhận mức tín nhiệm kinh tế hạng “rác” lại không khiến Moscow lo lắng bằng EU khi họ đang thấy nhiều hiểm họa nếu dồn Nga tới chân tường.
Sau Fitch và Standard & Poor’s, tiếp tục đến lượt Moody’s hạ điểm tín nhiệm của Nga. Ngày 16/1, Moody’s đã cắt giảm một bậc điểm tín nhiệm của Nga, từ Baa2 xuống Baa3, chỉ còn cao hơn 1 bậc so với ngưỡng “rác”. Mức điểm này ngang bằng với điểm tín nhiệm mà hai tổ chức chuyên đánh giá tín nhiệm đầu tư, có uy tín khác là S&P và Fitch dành cho Nga.
Ngoài hạ xếp hạng tín nhiệm trái phiếu Chính phủ Nga xuống một bậc, Moody’s cũng hạ chỉ số đánh giá tín dụng ngắn hạn của Nga từ “P-2” xuống “P-3”, ngang hàng với Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ.
Việc cả ba tổ chức tín nhiệm đầu tư hàng đầu thế giới lần lượt cắt giảm điểm tín nhiệm của Nga về sát ngưỡng “rác” đi kèm triển vọng “tiêu cực”, có thể sẽ tác động rất lớn đến nhà đầu tư và là rào cản lớn đối với tăng trưởng kinh tế Nga năm 2015.
Tuy nhiên, trong khi phía Nga chưa trầm trọng hóa quá mức vấn đề này, phương Tây lại lo lắng trước những cảnh báo về hiểm họa khôn lường khi dồn kinh tế Moscow đến chân tường.
Ukraine là con tốt thí
Bloomberg nhận định áp lực kinh tế từ Nga sẽ đẩy Ukraine đến bờ vực vỡ nợ, để lại gánh nặng cho Mỹ và các đồng minh của Mỹ trong việc cứu vãn nền kinh tế bong bóng của Ukraine.
Ngày 10/1, Nga đánh tiếng đòi lại món nợ mà Ukraine vay thông qua trái phiếu phát hành hồi cuối 2013. Nga nói rằng họ có quyền yêu cầu trả nợ ngay lập tức vì nợ của Ukraine đã tăng trên 60% tổng GDP, vi phạm mức quy định trong giao ước mà hai bên đã ký trước đây.
Có thể coi việc Nga thúc ép đòi tiền trái phiếu với Ukraine giống như một mũi tên bắn trúng hai mục tiêu. Trước hết, theo Thủ tướng Medvedev, Nga phải đòi tiền Ukraine vì cần tiền để "bổ sung lực lượng" trong cuộc chiến đầy cam go ở mặt trận kinh tế, đặc biệt là thị trường tiền tệ.
Ngoài ra, việc đòi trái phiếu khiến các nước ở châu Âu phải cân nhắc hơn khi muốn đẩy mạnh lệnh trừng phạt với Nga. Phương Tây không thể nhắm mắt làm ngơ vì nếu Ukraine sụp đổ vì vỡ nợ thì hậu quả sẽ khôn lường.
Hơn nữa, một Ukraine phá sản sẽ là tấm gương để mọi nước khác nhìn vào khi trước đây, với mục đích dụ dỗ Kiev ra khỏi vòng tay Moscow, phương Tây đã “nhử” nước này bằng vô vàn cam kết viện trợ kinh tế.
Thực tế trớ trêu hiện nay là phương Tây càng trừng phạt Nga thì Ukraine càng khốn khó, đồng Ruble tụt bao nhiêu thì đồng Hyvnia cũng mất giá bấy nhiêu.
Một năm qua, đồng Hyvnia đã mất một nửa giá so với đồng USD. Các nhà hoạch định chính sách Ukraine cũng đang xem xét việc tăng lãi suất cơ bản của họ sau khi lạm phát tăng lên mức cao nhất trong 6 năm là 24,9% trong tháng 12 vừa qua.
Nếu như Nga thúc nợ 3 tỷ USD trái phiếu và các khoản nợ hàng tỷ USD khí đốt thì không biết đồng tiền của Ukraine sẽ mất giá thế nào và kinh tế của nước này sẽ khủng hoảng ra sao.
Trong hoàn cảnh châu Âu chẳng ai sẵn sàng chi mạnh tiền giúp Ukraine thì chỉ có một cách là giảm căng thẳng với Nga để Ukraine trở lại trạng thái ổn định.
Hy Lạp ơi, hãy ra khỏi EU
Trong khi Hy Lạp đang dấn dứ chuyện đi hay ở lại EU thì ngày 17/1, Bộ trưởng Nông nghiệp Nga Nikolai Fyodorov tuyên bố, Moscow không loại trừ khả năng gỡ bỏ lệnh cấm vận đối với thực phẩm Athen nếu nước này ra khỏi EU.
“Điều này có thể xảy ra nếu Hy Lạp bị buộc phải rút khỏi EU. Chúng tôi sẽ cùng Hy Lạp xây dựng mối quan hệ độc lập tốt đẹp. Về cơ bản, đó là một đối tác tiềm năng đối với chúng tôi”, Bộ trưởng Fedorov nói.
Thực tế điều này chưa đủ trọng lượng để làm thay đổi cán cân “đi hay ở”, nhưng vẫn là “viên kẹo bọc đường” với Hy Lạp nhất là trước cuộc bầu cử Quốc hội ở Hy Lạp, dự kiến vào ngày 25/1 tới.
Nguy cơ Hy Lạp rời khỏi Eurozone là rất cao, nếu đảng đối lập cánh tả Syriza giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử. Đảng này theo đuổi mục đích hủy các biện pháp “thắt lưng buộc bụng” mà EU đưa ra và đòi xóa một phần nợ cho Hy Lạp.
Từ năm 2010 cho đến nay, Hy Lạp sống nhờ vào tiền của các chủ nợ quốc tế là Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF), Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) và Liên minh châu Âu (EU).
3 định chế này đã cam kết cho Hy Lạp vay tổng cộng 240 tỷ USD với điều kiện nước này phải thực hiện một kế hoạch thắt lưng buộc bụng nghiêm ngặt. Chính nó đã khiến nhân dân nước này bất mãn và dồn phiếu cho các đảng cánh tả, càng đẩy Hy Lạp nhanh đi tới con đường rời khỏi EU.
Không gian Tây Balkan có là “sân chơi” mới của Gấu Nga?
Theo Tạp chí Der Spiegel (Đức), Thủ tướng Đức Angela Merkel đang lo ngại Nga đang tìm cách khiến các nước Tây Balkan phụ thuộc vào nước này nhiều hơn cả về kinh tế và chính trị. Ông Ivan Krastev, Giám đốc Trung tâm chiến lược tự do Bulgaria phân tích: “Một mặt ông Putin tiếp tục tăng sức ép lên các nhà lãnh đạo châu Âu trong vấn đề Ukraine, mặt khác có thể biến Balkan thành “điểm nóng” tiếp theo. Khu vực này phụ thuộc nhiều vào dầu khí Nga nhưng lại nằm ngoài chính sách ngoại giao của châu Âu”.
Việc Nga bỏ phiếu trắng trong cuộc bỏ phiếu của Hội đồng Bảo an (LHQ) về việc kéo dài sứ mệnh gìn giữ hòa bình của EU ở Bosnia-Herzegovina, khiến nhiều người tin là Moscow đang nghiêm túc xem xét gia tăng ảnh hưởng ở Tây Balkan.
Thực tế là Nga vẫn có ảnh hưởng không nhỏ tại Tây Balkan, nhất là ở Bosnia-Herzegovina và Serbia. Chính vì vậy, Đức lo ngại Tổng thống Nga Putin có thể chặn đường EU tại đây. Bởi mục tiêu của ông Putin là gây sức ép buộc các nước Balkan bỏ ý định gia nhập EU hoặc nếu gia nhập thì sẽ tác động lên các nghị quyết EU theo hướng có lợi cho Nga./.
-----------------------
Nguy cơ từ các nữ chiến binh thánh chiến
Báo chí Anh ngày 17/1 đã đề cập tới nguy cơ về một nhóm phụ nữ Anh từng tới Syria gia nhập tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng nay đang cổ vũ những phụ nữ khác ở Anh tiến hành các vụ khủng bố tại quê nhà.
Vai trò của các nữ chiến binh "thánh chiến" trong việc kích động chủ nghĩa khủng bố ở Anh đã được Trung tâm quốc tế nghiên cứu về chủ nghĩa cực đoan (ICSR) thuộc Đại học King (KCL- Anh) đề cập, theo đó xác định một nhóm khoảng 30 phụ nữ Anh đang cư trú tại miền Bắc Syria.
Qua các tài khoản mạng xã hội của nhóm phụ nữ này, có thể thấy một số đang hoạt động như các tân binh của IS. Những người này không chỉ công khai ca ngợi vụ thảm sát tại tòa báo biếm họa Charlie Hebdo của Pháp mà còn tỏ rõ mong muốn có thêm các vụ đổ máu, kể cả các vụ hành quyết người phương Tây.
Cho tới nay, những phụ nữ phương Tây gia nhập IS phần lớn vẫn được nhìn nhận như một lực lượng thụ động - đi theo chồng là các chiến binh "thánh chiến" và nuôi dưỡng con cái.
Tuy nhiên, trong bối cảnh nguy cơ khủng bố nhằm vào cảnh sát Anh đã được đặt lên mức cao gần nhất cùng một loạt vụ khủng bố và âm mưu khủng bố do những phần tử Hồi giáo cực đoan thực hiện nhằm vào cảnh sát thời gian qua tại Pháp, Bỉ và Đức, nghiên cứu của ICSR cho thấy những phụ nữ như trên là một phần của mối đe dọa gia tăng này.
------------------------
Ấn, Nhật tăng cường liên minh với Mỹ
Ngoại trưởng Nhật Fumio Kishida và người đồng cấp Ấn Độ Sushma Swaraj ngày 17/1 đã nhất trí tăng cường liên minh với Mỹ. Động thái này diễn ra trong bối cảnh ảnh hưởng của Trung Quốc tại châu Á đang gia tăng.
Báo Nhật Japan Times ngày 18/1 dẫn lời một quan chức Tokyo cho biết thông tin trên và tiết lộ rằng hai nước Ấn, Nhật sẽ nỗ lực xúc tiến cuộc họp ngoại trưởng 3 nước đầu tiên vào một ngày sớm nhất.
Theo Japan Times, trong cuộc gặp gỡ ngày 17/1 với người đồng cấp Ấn Độ Sushma Swaraj tại New Delhi, Ngoại trưởng Nhật Fumio Kishida đã nhấn mạnh hợp tác Ấn - Mỹ - Nhật là cần thiết cho việc duy trì hòa bình và ổn định ở các khu vực châu Á - Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương và trên toàn thế giới nói chung.
Ngoại trưởng Kishida cũng cho biết Lực lượng phòng vệ Nhật sẽ tiếp tục tham gia các cuộc tập trận hải quân chung Mỹ-Ấn.
Bên cạnh đó, ông Kishida và bà Swaraj đã nhất trí tăng cường quan hệ hợp tác an ninh song phương thông qua mở đối thoại thường xuyên trên cấp thứ trưởng giữa Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng hai nước.
Hai ngoại trưởng cũng đề cập đến những cuộc đàm phán tiếp theo về hiệp ước hạt nhân dân sự cũng như hợp tác kinh tế trong lĩnh vực xây dựng cơ sở hạ tầng tại Ấn Độ, một trong các nền kinh tế mới nổi của thế giới.
----------------------
Liên hợp quốc tuyên bố Mali đã thoát khỏi dịch Ebola
Liên hợp quốc và Chính phủ Mali ngày 18/1 cùng tuyên bố quốc gia châu Phi này đã thoát khỏi dịch Ebola sau 42 ngày không xuất hiện trường hợp lây mới nào.
Bộ trưởng Y tế Mali Ousmane Kone cho biết kể từ ngày 6/12 năm ngoái, tại Mali không ghi nhận thêm ca nhiễm virus Ebola nào và như vậy Mali đã chính thức thoát khỏi virus gây chết người này.
Trưởng Văn phòng của Phái bộ Liên hợp quốc về Ứng phó khẩn cấp Ebola (UNMEER) tại Mali Ibrahima Soce cũng xác nhận quốc gia châu Phi này đã khống chế được dịch Ebola.
Theo quy định của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), để công bố thoát dịch Ebola, các quốc gia cần trải qua 42 ngày không ghi nhận bất kỳ trường hợp nhiễm mới nào. Nói cách khác, là vượt qua được 2 giai đoạn virus Ebola ủ bệnh, mỗi giai đoạn kéo dài 21 ngày.
Theo số liệu mới nhất của WHO, kể từ khi dịch Ebola bùng phát hơn 1 năm trước, tới nay trên thế giới đã gần 21.300 trường hợp bị nhiễm và gần 8.430 trường hợp tử vong do loại virus này./.
------------------------