Ngày 15-11, mạng lưới Lãnh đạo châu Âu (ELN) công bố hàng loạt cuộc đối đầu giữa Nga - NATO xảy ra trên biển, trên bộ và trên không. Các chuyên gia lo ngại về nguy cơ Chiến tranh lạnh giữa hai bên.
Bản đồ địa điểm các vụ đối đầu “cực kỳ nghiêm trọng” và “rất nghiêm trọng” xảy ra trên bầu trời châu Âu - Ảnh: CNN
Sơ đồ số lượng các vụ đối đầu trên không và trên biển. Màu đỏ sậm là “cực kỳ nguy hiểm”, màu cam là “rất nguy hiểm” và màu xanh là các vụ gần như là hoạt động quân sự bình thường - Ảnh: CNN
Theo CNN ngày 15-11, báo cáo của ELN cho biết trong năm 2014, NATO đã triển khai máy bay chiến đấu hơn 100 lần để chặn máy bay Nga trên bầu trời châu Âu, gấp ba lần so với năm 2012 và 2013. Hồi tháng 10, Thụy Điển triển khai lực lượng ồ ạt săn tìm một tàu ngầm bí ẩn.
Tháng 9, một sĩ quan an ninh Estonia bị bắt và đưa sang Nga. Trước đó máy bay Nga nhiều lần vờn qua tàu chiến Mỹ và Canada.
Giám đốc ELN Ian Kearns khẳng định các cuộc đối đầu trên không là cực kỳ đáng lo ngại. “Có những trường hợp máy bay chiến đấu Nga bay trong không phận châu Âu không bị phát hiện, nhưng hoạt động ở cả hành lang máy bay thương mại. Điều đó có thể dẫn tới những tai nạn nghiêm trọng” - ông Kearns cảnh báo.
Đại sứ Phần Lan tại Mỹ Ritva Koukku-Ronde cho biết Nga tăng cường hoạt động quân sự tại châu Âu kể từ khi căng thẳng ở Ukraine leo thang. “Nga đang thử khả năng phản ứng trên không của các nước châu Âu” - Đại sứ Koukku-Ronde nhấn mạnh.
ELN cảnh báo: “Các vụ đối đầu đều rất đáng lo ngại, có khả năng leo thang, trở thành cuộc khủng hoảng an ninh tồi tệ nhất tại châu Âu kể từ thời chiến tranh lạnh".
Mới đây nhà cựu lãnh đạo Liên Xô cũ Mikhail Gorbachev cũng cảnh báo thế giới đang đứng trước bờ vực của môt cuộc Chiến tranh lạnh mới. Tuy nhiên ông cho rằng chính các chính sách sai lầm của phương Tây đối với Nga đã dẫn đến tình trạng này.
Hình ảnh số lượng máy bay chiến đấu của NATO sẵn sàng chiến đấu trước cuộc khủng hoảng ở Ukraine
... và hình ảnh số lượng máy bay chiến đấu của NATO sẵn sàng chiến đấu hiện nay - Ảnh: CNN
ELN công bố các vụ việc nghiêm trọng nhất trong thời gian qua tại châu Âu.
Những vụ “cực kỳ nghiêm trọng”
Ngày 3-3: Một máy bay Thụy Điển chở 132 hành khách bay từ Copenhagen (Đan Mạch) tới Rome (Ý) suýt va chạm với máy bay do thám Nga do máy bay Nga không phát tín hiệu thông báo vị trí.
Ngày 5-9: Sĩ quan an ninh Estonia Eston Kohver bị điệp viên Nga bắt cóc tại biên giới Estonia (lãnh thổ NATO), bị đưa về Matxcơva và đối mặt với cáo buộc làm gián điệp.
Ngày 17 đến 27-10: Thụy Điển triển khai lực lượng quân đội săn lùng tàu ngầm nước ngoài ở bán đảo Stockholm. Các tướng lĩnh Thụy Điển tuyên bố sẵn sàng dùng vũ lực để bắt tàu ngầm tình nghi của Nga.
Những vụ “rất nghiêm trọng”
Ngày 12-4: Một máy bay chiến đấucủa Nga bay qua đầu tàu chiến Mỹ USS Cook ở biển Đen 12 lần.
Ngày 23-4: Một máy bay chiến đấu có vũ trang của Nga bay sát máy bay do thám Mỹ trên bầu trời biển Okhotsk.
Tháng 6: Một máy bay chiến đấu có vũ trang của Nga tiếp cận đảo Bornholm của Đan Mạch trước khi bay mất.
Ngày 16-7: Một máy bay chiến đấu có vũ trang của Nga chặn đầu máy bay tuần tra của Thụy Điển trên khu vực không phận quốc tế giữa Gotland và Latvia.
Ngày 18-7: Một máy bay tuần tra của Mỹ bay gần Kaliningrad bị máy bay chiến đấu Nga đuổi theo, buộc phải bay vào không phận Thụy Điển dù không thông báo trước.
Đầu tháng 9: Máy bay ném bom chiến lược của Nga trên biển Labrador gần Canada tập trận bắn tên lửa tấn công Mỹ. Tên lửa phóng đi từ biển Labrador có thể bắn tới Ottawa (Canada), New York, Washington, Chicago (Mỹ).
Ngày 7-9: Một máy bay Nga bay cách tàu chiến HMCS Toronto của hải quân Canada khoảng 300 m. Tàu HMCS Toronto đưa máy bay này vào radar ngắm bắn nhưng không có hành động gì tiếp theo.
Ngày 17-9: Hai máy bay ném bom Su-24 của Nga xâm phạm không phận Thụy Điển ở khu vực phía nam đảo Oland. Bộ Ngoại giao Thụy Điển mô tả đây là vụ xâm nhập nghiêm trọng nhất trong nhiều năm qua.
Ngày 19-9: An ninh Nga bắt giữ một tàu chở hàng Lithuania trên vùng biển quốc tế thuộc biển Barents và đưa về Murmansk.
Ngày 3-10: Máy bay chiến đấu Nga “bay cách vài mét” một máy bay do thám Thụy Điển trên bầu trời vùng Baltic.
Ngày 28 đến 30-10: Nga tập trận phòng không quy mô lớn ở biển Bắc, Đại Tây Dương, biển Đen và biển Baltic. Máy bay các nước NATO theo dõi chặt chẽ mọi cử động của máy bay ném bom và máy bay chiến đấu Nga.