Nền kinh tế Eurozone gần như trì trệ và sự xuất hiện của giảm phát đã buộc ECB phải đi đến một gói QE với quy mô khổng lồ...
Theo tin từ Bloomberg, trong cuộc họp chính sách kết thúc vào tối qua (23/1) theo giờ Việt Nam, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Mario Draghi đã mở ra một kỷ nguyên mới cho ECB khi công bố một chương trình nới lỏng định lượng (QE) trị giá ít nhất 1,1 nghìn tỷ Euro (tương đương 1,3 tỷ USD) để chống vòng xoáy giảm phát.
Bất chấp sự phản đối mạnh mẽ của giới chức Đức, ông Draghi quyết định mỗi tháng ECB sẽ chi 60 tỷ Euro trong thời gian từ nay tới tháng 9/2015 để mua vào trái phiếu. Kế hoạch này sẽ bơm một lượng tiền lớn vào hệ thống tài chính của châu Âu nhằm mục đích kéo lạm phát trở lại, đảo ngược tình trạng giá cả suy giảm gây nguy hiểm cho tăng trưởng kinh tế như hiện nay.
Để trấn an những người phản đối, ECB quyết định, 19 ngân hàng trung ương của các nước trong khối sử dụng đồng tiền chung Eurozone sẽ chỉ phải gánh vác rủi ro thiệt hại đối với 80% số trái phiếu được mua.
Nền kinh tế Eurozone gần như trì trệ và sự xuất hiện của giảm phát đã buộc ông Draghi phải đi đến một gói QE với quy mô khổng lồ tương tự như những gì mà Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã làm cách đây 6 năm. Động thái này cũng diễn ra 3 tháng sau khi FED chấm dứt gói QE3. Ông Draghi cho rằng, nếu phát huy tác dụng, lợi ích của gói QE mà ECB vừa công bố sẽ bù đắp lại được nguy cơ xảy ra một làn sóng phản đối của nước Đức.
Giới chức Đức cho rằng, kế hoạch mua trái phiếu chứa đựng rủi ro khiến thua lỗ lan từ các quốc gia vỡ nợ sang quốc gia khác trong khối, khiến các nước như Đức bị “vạ lây”. Đức cũng cho rằng, kế hoạch này là sự hỗ trợ không công bằng dành cho các quốc gia không chịu làm gì để tự cứu lấy mình.
Tuy vậy, kế hoạch của ECB được giới phân tích đánh giá là đúng đắn.
“Nhiều người có thể nói rằng ông Draghi lẽ ra lên làm việc này sớm hơn. Nhưng không bao giờ là quá muộn để làm những điều đúng đắn”, ông Stephen Schwarzman, Chủ tịch tập đoàn đầu tư Blackstone nhận xét với Bloomberg.
Giới đầu tư có phản ứng khá mạnh trước động thái của ECB. Tỷ giá đồng Euro đã giảm xuống mức thấp nhất 11 năm, mất 2,1% so với USD, còn 1,137 USD/Euro vào buổi tối theo giờ Frankfurt. Từ đầu năm đến nay, đồng Euro đã mất giá 6%. Chỉ số Euro Stoxx 50 của thị trường chứng khoán châu Âu đóng cửa với mức tăng 1,7%.
Giá vàng tại thị trường New York tái lập mốc 1.300 USDS/oz, cao nhất trong 5 tháng. Lúc đóng cửa, giá vàng giao ngay tăng 9,2 USD/oz, dừng ở 1.303,1 USD/oz.
Ngoài kế hoạch bơm tiền, trong cuộc họp hôm qua, ECB cũng tuyên bố duy trì lãi suất cơ bản đồng Euro ở mức thấp kỷ lục 0,05%.
Theo các nhà phân tích, gói QE của ECB ở mức cao trong khoảng kỳ vọng của thị trường. “Mấy năm qua, thị trường đã tin vào ông Draghi. Giờ đây có thể thấy, thị trường nên tiếp tục tin vào ông ấy”, Giám đốc điều hành Laurence Fink của BlackRock phát biểu.
Động thái của ECB khiến sự khác biệt trong chính sách tiền tệ trên toàn cầu càng trở nên rõ rệt. Trong khi Mỹ tiến tới thắt chặt, thì ngân hàng trung ương các nước như Đan Mạch, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Canada và Peru đều bất ngờ tăng lãi suất trong tuần qua. Ngân hàng Trung ương Thụy Sỹ (SNB) cũng gây sốc khi bỏ trần tỷ giá.
Theo một quan chức ECB, ngân hàng trung ương này kỳ vọng, gói QE sẽ nâng lạm phát của Eurozone thêm 0,4 điểm phần trăm trong năm nay và thêm 0,3 điểm phần trăm trong năm 2016.
Trong số 60 tỷ Euro mua trái phiếu mỗi tháng, có 45 tỷ Euro dành cho trái phiếu chính phủ, 5 tỷ Euro dành cho trái phiếu phát hành bằng đồng Euro của các tổ chức, và 10 tỷ Euro hiện đã áp dụng cho việc mua các loại chứng khoán đảm bảo bằng tài sản - một quan chức khác cho hay.
---------------------------
Thị trường Tết sẽ ít có biến động giá
Tại cuộc họp về tình hình cung ứng thực phẩm Tết Nguyên đán giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) và Bộ Công Thương ngày 22/1, cân đối cung - cầu hàng thực phẩm trong dịp Tết Ất Mùi khá cân bằng, lượng hàng hóa dồi dào và các cơ quan quản lý đều nhận định, khó có khả năng khan hiếm, sốt giá cao.
Theo ông Võ Thành Đô, Phó Cục trưởng Cục Chế biến nông lâm thủy sản và Nghề muối (Bộ NN&PTNT) cho biết, nguồn cung một số mặt hàng lương thực, thực phẩm chủ yếu có nhu cầu cao vào dịp cuối năm như gạo, thịt, rau, đường, muối đều bảo đảm, có thể đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong dịp Tết sắp tới.
Ông Đô khẳng định, riêng với mặt hàng gạo, hiện nay các doanh nghiệp còn tồn kho trên 700.000 tấn. Do khu vực Nam Bộ đang vào vụ Đông Xuân nên sắp tới, lượng gạo sẽ được bổ sung thêm khoảng 1,5 triệu tấn. Trong khi đó, giá lúa gạo lại có xu hướng giảm nhẹ, chỉ trừ một số loại gạo chất lượng cao và gạo nếp có thể tăng nhẹ do nhu cầu tiêu dùng cao trong dịp Tết Nguyên đán. Dự kiến, thị trường Hà Nội cần khoảng 70.000 tấn gạo và TP Hồ Chí Minh cần khoảng 1.200 tấn.
Tại cuộc họp, ông Tống Xuân Chinh, Phó cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) cũng cho biết: “Nếu từ nay đến Tết Nguyên đán 2015, công tác phòng chống dịch bệnh và chống rét cho gia súc, gia cầm đặc biệt ở các tỉnh miền núi được kiểm soát tốt thì lượng thịt sản xuất trong nước đáp ứng đủ nhu cầu tiêu dùng nội địa. Do nhu cầu tiêu dùng trong thời gian tới sẽ tăng để phục vụ cho dịp Tết nên giá các loại thực phẩm sẽ có xu hướng tăng nhẹ”.
Nhận định về giá thực phẩm tươi sống, Cục Chăn nuôi nhận định, giá có xu hướng giảm nhẹ, có lợi cho người tiêu dùng do tác động từ việc giảm giá xăng dầu. Trong tháng 1, tổng sản lượng thịt gia súc, gia cầm và trứng, sữa phục vụ tháng Tết đều tăng khoảng 20% so với các tháng khác trong năm. Sản lượng thịt hơi các loại hiện đạt hơn 580.000 tấn. Lượng rau xanh sản xuất vụ Đông để phục vụ Tết Nguyên đán cũng dự kiến đảm bảo nếu không có điều kiện bất thường về thời tiết.
Các địa phương hiện nay cũng đã chủ động sử dụng ngân sách để bình ổn giá. Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải, UBND TP Hà Nội đã tạm ứng 276 tỷ đồng cho doanh nghiệp để triển khai chương trình bình ổn giá, với mức lãi suất 0%. Ngoài ra, Sở Công Thương TP Hà Nội đã kết nối để doanh nghiệp có thể vay tiền từ các ngân hàng triển khai chương trình bình ổn giá với mức lãi suất chỉ 6%/năm. Dự kiến, tổng giá trị hàng hóa bình ổn giá phục vụ Tết khoảng 16 tỷ đồng. Ngoài ra, Hà Nội cũng đã chuẩn bị đưa khoảng 100 chuyến hàng lưu động về các huyện ngoại thành, khu công nghiệp; triển khai 600 điểm bán hàng cố định và 1.600 điểm bán hàng lưu động bình ổn giá… Còn tại TP Hồ Chí Minh, chương trình dự trữ hàng hóa bình ổn giá được triển với tổng số vốn huy động lên tới 8.300 tỷ đồng. TP Hồ Chí Minh đã xây dựng được 3.600 điểm bán hàng bình ổn giá.
Tuy nhiên, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cũng lưu ý, vùng núi, vùng nông thôn, khu công nghiệp là những địa phương có thể xảy ra thiếu thực phẩm cục bộ vào những thời điểm nhất định. Vì vậy, khâu điều tiết thị trường cần đảm bảo cho hàng hóa lưu thông. Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám cho rằng, cần tránh tâm lý chủ quan trong việc điều hành giá cả dịp cuối năm cũng như ngăn ngừa dịch bệnh trên gia súc gia cầm.
Ông Tám nêu dẫn chứng: “Trung Quốc năm 2004 đã mất Tết vì cuối năm dịch cúm gia cầm bùng phát dữ dội. Nước ta cũng không nằm ngoài nguy cơ này do nhu cầu tiêu thụ và vận chuyển lớn. Hơn nữa, điều kiện thời tiết về cuối năm rất phù hợp cho virus cúm gia cầm sinh sôi và lây lan ra môi trường”.
Ông Tám cũng đề nghị Bộ Công Thương hợp tác chặt chẽ, thường xuyên, tập trung lực lượng phòng chống dịch bệnh trên gia súc, gia cầm, đồng thời đẩy mạnh công tác chống buôn lậu qua biên giới, đảm bảo cho người dân một cái Tết đầy đủ, an toàn.
------------------------
Giá dầu ở mức 50 USD/thùng, ngân sách sẽ cân bằng
Trong bối cảnh giá xăng dầu thế giới tiếp tục đà giảm sâu gây ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế Viêt Nam, chiều tối ngày 22/1, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chủ trì cuộc họp của 4 Bộ lớn bàn về quản lý kinh tế vĩ mô và các kịch bản đối phó với giá đầu giảm.
Sau cuộc họp này, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch & Đầu tư Bùi Quang Vinh đã có cuộc trả lời phỏng vấn một số cơ quan báo chí, đưa ra những thông điệp khá lạc quan. Theo đó, Bộ trưởng cho rằng giá dầu giảm có tác động 2 chiều và nếu điều hành đồng bộ để thúc đẩy sản xuất, hụt thu ngân sách là không đáng kể trong khi cái được rất lớn là sẽ có một nền kinh tế ít phụ thuộc vào dầu mỏ hơn.
PV: Xin Bộ trưởng cho biết những nội dung quan trọng nào đã được bàn đến trong cuộc họp vừa rồi?
BT Bùi Quang Vinh: Hai vấn đề quan tâm được bàn đến là tác động của giá dầu thế giới đến tăng trưởng kinh tế, đến lạm phát và kế hoạch khai thác dầu thô của Việt Nam. Vấn đề lớn thứ hai là lựa chọn phương án điều chỉnh giá điện theo đề xuất của EVN và đánh giá các tác động của giá điện đến nền kinh tế.
Khi Chính phủ xây dựng kế hoạch thu chi ngân sách 2015, dự kiến xuất khẩu dầu thô đạt 100 USD/thùng. Tuy nhiên, hiện giá đã giảm dưới 60 USD/thùng, thậm chí có thời điểm dưới 50 USD/thùng. Đây là yếu tố giá giảm mạnh rất khó lường, không chỉ là yếu tố cung cầu mà còn là yếu tố chính trị. Tổ công tác đã đưa ra 3 kịch bản giá dầu: 60 USD/thùng, 50 USD/thùng và 40 USD/thùng. Nếu là 60 USD/thùng thì GDP sẽ giảm so với dự kiến 0,21%. Nếu khai thác giảm xuống mức 14,4 triệu tấn thì GDP sẽ giảm 0,56%. Nếu đặc biệt giảm mạnh ở phương án thấp, ta chỉ khai thác 13,08 triệu tấn thì GDP có thể giảm đến 1% xuống 5,2% chứ không được mức 6,2% đề ra.
Tuy nhiên, Việt Nam không chỉ xuất mà còn nhập khẩu. Sản lượng nhập xăng dầu thậm chí còn lớn hơn cả xuất khẩu dầu thô, nên ta chịu tác động hai chiều. Khi giá thành nhập khẩu dầu mỏ và chế phẩm xăng dầu giảm mạnh thì giá xăng dầu trong nước giảm như chúng ta đã thấy. Dự kiến, nếu giá ở 60 USD/thùng thì sẽ làm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế thông qua giảm giá thành đầu vào là 0,27% (cao hơn so với mức giảm 0,21%). Ở kịch bản 2, mức tăng là 0,31% và kịch bản 3 là tăng 0,43%. Theo chúng tôi tính toán và Bộ Tài chính cũng có kết quả tương tự là ở mức giá dầu 50 USD/thùng, chúng ta ở thế cân bằng.
PV: Vậy hướng điều hành giá xăng dầu trong nước thời gian tới sẽ ra sao, thưa Bộ trưởng. Tại cuộc họp này có bàn bạc gì đến vấn đề giá cước vận tải không giảm tương ứng với giá dầu không?
BT Bùi Quang Vinh: Hiện giá xăng dầu ở Việt Nam đang thấp hơn nhiều nước trong khu vực, như Campuchia, Lào, Trung Quốc, Thái Lan. Ta chỉ cao hơn Singapore và Malaysia là 2 nước có trợ giá về xăng dầu. Ta cũng phải xem xét, nếu giá dầu thế giới cứ giảm tiếp, ta có giảm giá xăng dầu trong nước không? Nếu quá thấp thì có thể lợi cho đầu vào của nền kinh tế, nhưng quản lý xăng dầu có vấn đề. Cần phải cân nhắc với các nước trong khu vực để không biến Việt Nam thành nơi cung cấp xăng dầu lậu cho các nước bên cạnh.
Về giá cước vận tải, Thủ tướng đã chỉ đạo Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Giao thông vận tải và các cơ quan liên quan phải xem lại tỷ trọng chi phí xăng dầu trong cơ cấu giá thành . Giá xăng dầu đã giảm nhiều như vậy thì chắc chắn giá vận tải phải giảm tương ứng. Thủ tướng đang chỉ đạo rà soát, giảm càng sớm càng tốt, đặc biệt là giảm trước Tết.
PV: Vậy theo tính toán cụ thể, giá dầu thô giảm sẽ ảnh hưởng thế nào đến thu ngân sách 2015?
BT Bùi Quang Vinh: Giá dầu cứ giảm 1 USD/thùng, ngân sách mất khoảng 10.000 tỷ. Nếu giá ở mức 40 USD/thùng thì ngân sách sẽ giảm gần 70.000 tỷ đồng. Nhưng theo tính toán mô hình kinh tế lượng toàn cầu của Bộ Kế hoạch & Đầu tư thì giá dầu ở 60 USD, ta chỉ hụt 7.500 tỷ, phương án 50 USD thì ta hụt 9.500 tỷ còn với phương 40 USD thì giảm thu 11.500 tỷ. Bộ Tài chính cũng cho rằng nếu giá là 50 USD/thùng thì ngân sách cân bằng, bởi bù lại, sản xuất trong nước phát triển, ta sẽ tăng thu nội địa nhiều hơn. Ta cần điều hành đồng bộ, tạo mọi điều kiện cho sản xuất phát triển để bù lại hụt thu từ xuất khẩu dầu. Chúng tôi muốn thông tin như vậy cho mọi người yên tâm. Có ảnh hưởng khó khăn từ sự kiện này, nhưng tôi cho là cái được rất lớn. Nó giúp ta dần tạo ra nền kinh tế ít phụ thuộc vào dầu mỏ hơn và chi tiêu tiết kiệm hơn.
EVN đề xuất 3 phương án tăng giá điện, Chính phủ sẽ xem xét sau Tết
Qua trao đổi với báo chí, Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cũng cho biết phương án giá điện cũng đã được bàn đến tại cuộc họp này, bởi hiện giá điện Việt Nam đang thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực. Tuy nhiên, điều quan trọng là giá thành phải minh bạch và chính xác. Thủ tướng đã yêu cầu nhiều lần, EVN phải giảm tổn thất và tăng năng suất lao động trong ngành điện để có giá thành hợp lý. Trên cơ sở đó, ta có cơ sở cho giá điện nâng lên cho phù hợp.
EVN đang đưa 3 kịch bản giá điện cao thấp khác nhau. Tổ điều hành kinh tế vĩ mô và trực tiếp Thủ tướng cũng chỉ đạo từ nay đến Tết chưa bàn chuyện tăng giá, dù nhu cầu tăng là có. Việc lựa chọn phương án nào và bao giờ sẽ quyết định sau khi cân nhắc với tình chung, đảm bảo lợi ích của người dân và nhà sản xuất.
------------------------
Năm 2014, Việt Nam xuất siêu gần 2,14 tỷ USD
Theo số liệu thống kê mới nhất của Tổng cục Hải quan cho thấy, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu (XNK) hàng hóa của Việt Nam trong kỳ 2 tháng 12/2014 (từ ngày 16/12/2014 đến 31/12/2014) đạt gần 14,78 tỷ USD. Trong đó, XNK của khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đạt kim ngạch hơn 8,68 tỷ USD.
Với kết quả đạt được trong nửa cuối tháng 12/2014, đã đưa tổng kim ngạch XNK của cả nước từ đầu năm đến hết tháng 12/2014 đạt gần 298,24 tỷ USD, tăng 12,9% so với năm 2013.
Trong đó, tổng kim ngạch XNK của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tính đến hết tháng 12/2014 đạt hơn 178,18 tỷ USD, chiếm 59,7% tổng kim ngạch XNK của cả nước. Trong kỳ 2 tháng 12/2014, cán cân thương mại hàng hóa cả nước thâm hụt 679 triệu USD, đưa mức thặng dư thương mại hàng hóa cả nước từ đầu năm đến hết tháng 12/2014 gần 2,14 tỷ USD.
------------------------
Vé xe khách dịp Tết giảm 7 – 22%
Ngày 22/1, Sở Giao thông Vận tải Tp. Hồ Chí Minh họp triển khai kế hoạch phục vụ vận tải hành khách đường bộ dịp Tết Nguyên đán 2015. Theo đó, giá vé xe Tết nguyên đán 2015 giảm từ 7 – 20% so với dịp tết năm ngoái do giá cước cơ bản được điều chỉnh giảm giá xăng dầu trong thời gian qua.
Sở Giao thông Vận tải Tp. Hồ Chí Minh cho biết, nhu cầu đi lại của người dân tăng gấp 2 lần so với ngày thường tại các bến xe trên địa bàn. Để phục vụ nhu cầu đi lại của người dân, ngoài xe khách trên tuyến của Tp. Hồ Chí Minh và các tỉnh, thành phố khác đang hoạt động tại các bến xe trên địa bàn thành phố, Sở Giao thông Vận tải sẽ giải quyết cho các đơn vị vận tải thuê, điều động thêm xe khách hoạt động hợp đồng, đưa rước công nhân… đảm bảo đủ xe khách để phục vụ người dân về quê ăn Tết.
Về giá vé xe dịp này, bến xe miền Tây, hiện có 110/130 doanh nghiệp hoạt động tại bến kê khai giảm giá, trong đó có 9 đơn vị giảm giá 2 lần. Những đơn vị chưa kê khai giảm với lý do trước đây xăng dầu tăng nhưng cước không tăng thì nay xăng dầu giảm nên cước giữ nguyên. Còn tại bến xe miền Đông, tính đến nay có 115/214 doanh nghiệp kê khai giảm giá cước. Ngoài ra có 5 doanh nghiệp kê khai tăng giá, trong đó có tuyến Tp. Hồ Chí Minh về Sông Hinh ( Phú Yên) tăng từ 250.000 đồng/vé lên 310.000 đồng/vé và đã được Sở Tài chính, Sở Giao thông vận tải thẩm định, chấp thuận.
Đối với mức phụ thu vé Tết 20 – 60%, ông Nguyễn Quốc Chiến, Trưởng Ban Vật giá – Sở Tài chính Tp. Hồ Chí Minh cho biết, đây là tình thế bắt buộc, để phụ thu chiều chạy rỗng của các đơn vị vận tải do huy động tối đa phương tiện quay đầu về bến. Tuy nhiên, doanh nghiệp nào muốn phụ thu thì phải đăng ký giảm giá vé, lúc đó Sở Tài chính mới chấp thuận cho phụ thu. “Nhà nước quản lý giá theo cơ chế thị trường, tôn trọng quyền định giá của doanh nghiệp và có nhiều hình thức quản lý giá như áp dụng hình thức bắt buộc kê khai, niêm yết, định giá, thậm chí rút giấy phép nếu có hiện tượng độc quyền. Mục đích cuối cùng là đảm bảo giá cả không tăng đột biến, người dân yên tâm ăn Tết” – ông Chiến khẳng định.
Về vấn đề quản lý giá cước vận tải, ông Nguyễn Quốc Chiến, cho biết vào ngày 21/1, Sở Tài chính tiếp tục có công văn yêu cầu các đơn vị tiếp tục xem xét giảm giá cước khi xăng tiếp tục giảm.
---------------------------