Đông Nam Á có thể sẽ là khu vực đầu tiên nhận vốn hỗ trợ phát triển chính thức từ Nhật Bản cho các hoạt động quân sự phi tác chiến.

 

Dự kiến ngay trong tuần này, chính quyền của Thủ tướng Nhật Shinzo Abe sẽ thông qua hiến chương mới về việc cấp vốn hỗ trợ phát triển chính thức 

(ODA) cho nước ngoài, tờ Asahi Shimbun dẫn các nguồn tin cấp cao cho biết.

Nhật bắt đầu cung cấp ODA cho các nước đang phát triển cách đây khoảng 60 năm và chưa bao giờ viện trợ cho mục đích quân sự. Tuy nhiên, hiến chương mới sẽ dỡ bỏ lệnh cấm trên với điều kiện ODA chỉ được dùng cho các hoạt động phi tác chiến như cứu trợ thiên tai và phát triển cơ sở hạ tầng.

 

Theo tiết lộ của một số quan chức, trong quá trình soạn thảo hiến chương ODA mới, chính phủ Nhật đã xem xét kỹ lưỡng đến yếu tố Trung Quốc. Nước này đang có tranh chấp chủ quyền quyết liệt với Nhật và một số nước khác trong khu vực đồng thời đang tăng cường hỗ trợ tài chính và đầu tư vào Đông Nam Á để nâng tầm ảnh hưởng.

 

Asahi Shimbun chỉ ra ODA của Nhật đạt khoảng 4,7 tỉ USD trong tài khóa 2013 - 2014, giảm hơn phân nửa so với tài khóa 1997 - 1998, trong khi vốn hỗ trợ tương tự của Trung Quốc đạt trung bình mỗi năm hơn 4,8 tỉ USD trong giai đoạn 2010 - 2012. Vì thế, ASEAN sẽ là một trong những mục tiêu được chú trọng nhất trong chính sách ODA mới của Nhật và đây có thể là khu vực đầu tiên nhận ODA cho các hoạt động quân sự.

 

Mặt khác, theo Asahi Shimbun, trước khi có hiến chương ODA mới thì Nhật Bản đã âm thầm hỗ trợ kỹ thuật quân sự cho một số nước. Sự hợp tác giữa lực lượng tuần duyên nước này với các quốc gia Đông Nam Á cũng đang phát triển mạnh mẽ, giúp các đối tác trong khu vực tiếp cận những thiết bị và công nghệ tiên tiến trong lĩnh vực tuần tra và bảo vệ bờ biển.

 

Giới quan sát nhận định những diễn biến trên phù hợp với tuyên bố của Thủ tướng Abe tại diễn đàn an ninh Đối thoại Shangri-La ở Singapore năm ngoái rằng 

Nhật ủng hộ tối đa các nước ASEAN trong nỗ lực giữ an ninh vùng biển và vùng trời, bảo đảm quyền tự do đi lại trên biển và trên không.

Mũi tên thứ 3

 

Một thay đổi mang tính bước ngoặt khác trong hiến chương ODA mới là lần đầu tiên văn kiện này trực tiếp gắn việc hỗ trợ các đối tác với lợi ích quốc gia của Nhật, theo Asahi Shimbun. Cụ thể, hiến chương nhấn mạnh ODA góp phần bảo vệ các lợi ích quốc gia như duy trì hòa bình, an ninh và sự phồn thịnh của Nhật.

 

“ODA là một trong những phương tiện quan trọng nhất cho các chính sách ngoại giao”, dự thảo hiến chương viết. Từ đó, Tokyo có thể xem xét nối lại chương trình ODA cho những đối tác đã được đưa khỏi danh sách viện trợ nếu điều này hỗ trợ duy trì các lợi ích quốc gia và cần thiết đối với chiến lược ngoại giao của Nhật.

 

Asahi Shimbun dẫn lời một quan chức ngoại giao Nhật nhận định hiến chương ODA mới được xem là “mũi tên thứ 3” trong chính sách an ninh và ngoại giao của chính quyền Thủ tướng Abe theo sau việc dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu thiết bị quân sự tồn tại gần 50 năm và quyết định cho phép Lực lượng phòng vệ (SDF) thực hiện quyền phòng vệ tập thể.

 

Theo Bloomberg, sau khi dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu quân sự, Nhật đang nhắm đến hợp tác trong lĩnh vực này với các nước ASEAN. Bên cạnh đó, trong tháng 1, quốc hội Nhật sẽ bắt đầu thảo luận về dự luật cho phép SDF mở rộng quyền phòng vệ tập thể và hỗ trợ các nước đồng minh, đối tác ngoài Mỹ trong trường hợp xảy ra xung đột quốc tế.

 

Theo Asahi Shimbun, một số quan chức quốc phòng và ngoại giao cấp cao Nhật đã đề cập khả năng mở rộng quyền phòng vệ tập thể đối với cả những quốc gia như Philippines, Malaysia, Indonesia và VN.

-------------------------

Trung Quốc phản đối mạnh mẽ bình luận “Bắc Kinh liên tục gây nguy hiểm ở Hoa Đông” của tân Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani

Vấn đề tranh chấp lãnh hải ở biển Đông, nỗi lo kinh tế toàn cầu suy giảm, quan hệ song phương với Nhật Bản và Triều Tiên dự kiến là 4 “cơn đau đầu” về ngoại giao mà Trung Quốc sẽ phải đối mặt trong năm 2015.

 

Theo nhận định của tạp chí The Diplomat (Nhật Bản), vụ Philippines kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế vì những tuyên bố chủ quyền phi lý ở biển Đông tiếp tục thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế. Bắc Kinh không khỏi lo ngại khi vụ kiện nhận được sự ủng hộ của nhiều nước, trong đó có Mỹ. Tuy nhiên, giá dầu sụt giảm có thể khiến hoạt động khai thác dầu khí trên biển Đông ít mang lại lợi nhuận hơn, vì thế giảm nguy cơ xung đột trong ngắn hạn.

 

Giá dầu thấp có thể khiến một số nền kinh tế hưởng lợi nhưng viễn cảnh kinh tế năm 2015 nhìn chung khá u ám - một điều khiến Bắc Kinh lo lắng. Bản thân tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc trong năm nay có thể chỉ từ 6,5%-7%, thấp hơn những năm gần đây. Mối liên hệ ngày càng tăng giữa kinh tế Trung Quốc và kinh tế toàn cầu càng khiến Bắc Kinh gặp rủi ro.

 

Nhận định về quan hệ giữa Trung Quốc với Nhật Bản, The Diplomat cho rằng năm 2015 sẽ tiếp tục có nhiều sóng gió vì đây là năm kỷ niệm 70 năm kết thúc Chiến tranh thế giới lần thứ hai, một chủ đề nhạy cảm với cả 2 siêu cường châu Á. Có khả năng Trung Quốc sẽ nhân cơ hội này tái khẳng định sự có mặt của mình trong trật tự thế giới mới trong khi Nhật Bản tiếp tục tìm cách cởi bỏ các rào cản hạn chế sức mạnh quân sự. Chỉ cần xảy ra một cuộc đụng độ tàu thuyền hay máy bay giữa Nhật Bản và Trung Quốc, căng thẳng sẽ lập tức dâng cao. Trong dấu hiệu cho thấy căng thẳng vẫn còn đó, Trung Quốc ngày 12-1 lần đầu tiên lên tiếng chỉ trích tân Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Gen Nakatani bằng cách “phản đối mạnh mẽ” các bình luận “Bắc Kinh liên tục gây ra các hành động nguy hiểm ở Hoa Đông” của ông.

 

Cơn đau đầu cuối cùng của Trung Quốc chính là vấn đề Triều Tiên. Mối quan hệ Trung - Triều được cho là xấu đi dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình nhưng Bắc Kinh nhiều khả năng vẫn nỗ lực duy trì ổn định trên bán đảo Triều Tiên bởi không muốn Bình Nhưỡng gặp khó khăn.

-------------------------

Khoảng 40.000 cảnh sát, binh sĩ, lính dự bị của Philippines sẽ được điều động nhằm bảo đảm an ninh tối đa cho chuyến thăm của Giáo hoàng Francis vào ngày 15-1 tới.

 

Mấy tháng gần đây xuất hiện một số đe dọa nhắm vào giáo hoàng trong khi các tay súng miền Nam Philippines vừa cam kết trung thành với nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.

 

Theo kênh Al Jazeera, ngoài vệ binh Thụy Sĩ tại Vatican, lực lượng đặc nhiệm chuyên bảo vệ Tổng thống Philippines Benigno Aquino cũng tham gia bảo vệ Giáo hoàng Francis trong 3 ngày lưu lại đây. Nhiều chuyến bay đã bị hủy và một vùng cấm bay được áp đặt để bảo đảm máy bay chở Giáo hoàng hạ cánh an toàn. Những người tham gia thánh lễ ngoài trời ở công viên Rizal tại thủ đô Manila ngày 18-1 được yêu cầu không mang theo túi xách và dù. Gây chú ý hơn là thông tin khoảng 2.000 cảnh sát giao thông tham gia điều tiết hành trình của Giáo hoàng Francis tại Manila sẽ buộc phải mặc tã. Theo báo Inquirer (Philippines), làm vậy để bảo đảm họ luôn ở nguyên vị trí trong lúc thực hiện nhiệm vụ.

 

Có thể hiểu được áp lực về an ninh mà giới chức Philippines đối mặt sau khi chuyến thăm của một số giáo hoàng trước đây suýt gặp sự cố. Hồi năm 1995, Giáo hoàng John Paul may mắn tránh được một cuộc đánh bom trong chuyến thăm lần thứ hai tới Philippines. Tuy nhiên, chiếc xe chở ông không thể đến thánh lễ ngoài trời nên ông phải di chuyển bằng trực thăng. Vào tháng 11-1970, chỉ vài phút sau khi đến Manila, Giáo hoàng Paul VI đã thoát chết trong một âm mưu ám sát.

 

Đây là lần thứ hai Giáo hoàng Francis trở lại châu Á trong vòng chưa đầy 6 tháng. Ông đến Sri Lanka trong ngày 13-1 trước khi thăm Philippines, nước có hơn 80% người dân theo đạo Thiên chúa. Đối thoại tôn giáo, nạn nghèo đói và môi trường dự kiến là những vấn đề được Giáo hoàng Francis quan tâm trong chuyến đi này.

-------------------------

CHDCND Triều Tiên được cho là đang sở hữu khoảng 2.500 xe thiết giáp, trong đó có một số chạy nhanh hơn xe cùng loại của Hàn Quốc.

 

Đó là ước tính của Cơ quan Quốc phòng về kỹ thuật và chất lượng ở Seoul trong báo cáo được công bố hôm nay 12.1, theo Yonhap. Báo cáo còn khẳng định đội xe thiết giáp của quân đội Triều Tiên đã tăng gần 300 chiếc trong 2 năm qua.

 

Phần lớn có nguồn gốc từ Trung Quốc và Nga, trong đó có xe thiết giáp chở quân VTT-323 M-1973 và BTR-60P. VTT-323 M-1973, được thiết kế giống YW-531 của Trung Quốc, có súng máy 7,72 mm và 14,5 mm, chạy với vận tốc tối đa 80 km/giờ.

 

Còn xe BTR-60P, do Nga sản xuất, được dùng cho các chiến dịch đổ bộ, chạy trên bộ với vận tốc tối đa 80 km/giờ và chạy dưới nước với vận tốc 10 km/giờ.

 

Trong khi đó, cũng theo báo cáo trên, Hàn Quốc có khoảng 2.700 xe thiết giáp K200 và K21. Trong đó, K200 có tầm hoạt động 480 km và vận tốc tối đa 74 km/giờ còn K21 có tầm hoạt động 500 km và vận tốc tối đa 70 km/giờ.

-------------------------