Cơ quan chức năng tỉnh Quảng Trị vừa phát hiện một vụ vận chuyển động vật hoang dã trái phép với số lượng lớn qua Cửa khẩu quốc tế (CKQT) Lao Bảo. Thế nhưng, thay vì phải giao cho cơ quan có thẩm quyền gấp rút xử lý, thả về môi trường tự nhiên thì toàn bộ những cá thể động vật này hiện đang nằm “chờ chết” trong nhà kho của Chi cục Hải quan CKQT Lao Bảo.
Giao cho kiểm lâm, nhưng hải quan nhận
Chiều 27.11, Công an (CA) huyện Hướng Hóa đã phối hợp với Hải quan và Đồn Biên phòng CKQT Lao Bảo kiểm tra, phát hiện trên xe ôtô khách có 120,5kg động vật hoang dã còn sống, gồm: 36kg tê tê (thuộc loại quý hiếm), 68kg rắn ráo trâu; 15,5kg ba ba; 1kg rùa.
Ngay sau đó, CA huyện Hướng Hóa đề xuất bàn giao số động vật này cho kiểm lâm (KL) xử lý. “Theo quy định thì phải giao cho kiểm lâm (KL). Còn KL đề xuất xử lý như thế nào là việc của họ” – thượng tá Phan Thanh Quảng - Trưởng CA huyện Hướng Hóa - cho biết.
Đến 20h tối 27.11, Hạt KL huyện Hướng Hóa đã làm xong thủ tục và đem 120,5kg động vật về nhập kho, chăm sóc để tiến hành xử lý. Dự kiến ngày 28.11, sẽ thành lập đoàn liên ngành để thả toàn bộ động vật vừa phát hiện về môi trường tự nhiên. “Động vật còn sống, có loại thuộc dạng quý hiếm như têtê, nên chúng tôi lên kế hoạch phải nhanh chóng thả về tự nhiên. Nếu chậm trễ, sẽ dẫn đến chết” - ông Nguyễn Văn Thành - Hạt trưởng Hạt KL huyện Hướng Hóa - trao đổi với PV tối 27.11.
Trong sáng 28.11, ông Hoàng Văn Cừ - Phó Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh QT - nói rằng: “Anh Thanh, Chi cục trưởng Hải quan CKQT Lao Bảo có đề xuất nhận lại số động vật đã bàn giao, nhưng tôi chỉ đạo là để KL xử lý”. Tuy nhiên, cũng trong sáng 28.11, ông Đinh Ngọc Thanh - Chi cục trưởng Hải quan CKQT Lao Bảo - đã nhận lại 120,5kg động vật hoang dã ở KL với lý do “để làm lại hồ sơ, chuyển về Cục Hải quan tỉnh QT xử lý”.
Trách nhiệm thuộc về ai?
Sau khi nhận lại 120,5kg động vật hoang dã ở KL, Hải quan CKQT Lao Bảo đưa về cất giữ tại nhà kho của mình. Những cá thể động vật hoang dã này được chứa trong những bao lưới chật hẹp, nằm bất động trên sàn. Cán bộ hải quan ở đây đã chăm sóc những cá thể động vật này bằng cách bật điều hòa và tưới nước lên các bao lưới.
Anh Lê Chí Đông - cán bộ hải quan tại đây - cho biết, khi phát hiện 120,5kg động vật hoang dã, cơ quan này đã lập biên bản vi phạm hành chính “Vận chuyển hàng hóa nhập khẩu không có chứng từ hợp lệ trong địa bàn hoạt động của hải quan”. Vì lý do lô hàng vượt quá quá thẩm quyền xử lý của Chi cục trưởng, nên phải bàn giao cho Cục Hải quan tỉnh QT.
Còn theo ông Ngô Minh Tuấn - Chi cục phó Hải quan CKQT Lao Bảo - nếu động vật hoang dã được phát hiện có nguồn gốc trong nước, thì phải giao cho KL; còn 120,5kg động vật đã phát hiện có nguồn gốc từ nước ngoài, đây cũng là một loại hàng hóa, nên hải quan có quyền xử lý. Ông Tuấn cho biết thêm, hiện hải quan đang tạm giữ tang vật, còn hồ sơ đã chuyển cho Cục Hải quan tỉnh QT. “Việc bắt giữ và nhận lại lô hàng ở kiểm lâm anh Thanh làm (ông Đinh Ngọc Thanh), tôi mới lên đơn vị nên không nắm rõ. Còn việc chậm trễ trong quá trình xử lý, có thể là do cuối tuần” – ông Tuấn nói.
Trong lúc Hải quan CHQT Lao Bảo đang tạm giữ lô động vật hoang dã và đợi chờ ý kiến của cấp trên, thì hàng chục cá thể động vật này đang bị hành xác, không được chăm sóc đúng cách hoặc thả về môi trường kịp thời. Nếu đến lúc có quyết định xử lý của Cục Hải quan tỉnh QT, nhưng số động vật đã chết hoặc không đủ sức để thả về môi trường tự nhiên thì sẽ xử lý bằng cách nào? Và, ai sẽ là người gánh trách nhiệm đem “giam” động vật hoang dã quý hiếm cho đến chết trong nhà kho?
Chiều 30.11, tại nhà kho của Hải quan CKQT Lao Bảo, một số cá thể động vật đựng trong các bao lưới có thể đã chết, bốc mùi tanh tưởi. Ruồi nhặng cũng bu bám đầy trong nhà kho này...