Hai bản án hình sự kết tội ông Nguyễn Thanh Chấn giết người đã được hủy song bản án dân sự tuyên ông phải cấp dưỡng cho con nạn nhân vẫn còn đó.
Ngày 30/9 vừa qua, Cục điều tra VKSND Tối cao đã tống đạt quyết định khởi tố bị can với ông Phạm Tuấn Chiêm, cựu thẩm phán TAND Tối cao, để điều tra hành vi bị cho là thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng khi làm chủ tọa phiên phúc thẩm vụ án Nguyễn Thanh Chấn.
Tại phiên xử ngày 27/7/2004, trong bản án phúc thẩm, ông Chiêm đã tuyên y án sơ thẩm kết tội ông Chấn giết người, buộc bồi thường cho gia đình bị hại 20 triệu đồng chi phí mai táng, tổn thất tinh thần.
Bản án cũng huỷ quyết định của tòa sơ thẩm về khoản cấp dưỡng cho con nạn nhân vì chưa xác minh đầy đủ ngày, tháng, năm sinh của đứa trẻ. Mặt khác, cho rằng cấp sơ thẩm không đưa ra căn cứ dẫn đến việc giải quyết trợ cấp cho con nạn nhân số tiền 15 triệu đồng, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của con trai nạn nhân và xác định trách nhiệm, nghĩa vụ của những người liên quan, bản án phúc thẩm của TAND Tối cao hôm đó đã huỷ phán quyết về khoản cấp dưỡng. Nội dung này được thông báo sẽ điều tra bổ sung và giải quyết trong phiên xử khác.
Ngày 30/9/2004, phiên tòa dân sự sơ thẩm xem xét trách nhiệm của bị cáo Chấn với con chị Hoan được mở, tuyên ông này phải có trách nhiệm cấp dưỡng cho đến khi đứa trẻ mất mẹ tròn 18 tuổi.
Ông Chấn kháng cáo cho rằng không giết người nên không có trách nhiệm cấp dưỡng. Phiên phúc thẩm ngày 2/3/2005 đã bác kháng cáo này.
Ông Nguyễn Thanh Chấn khi nhận quyết định tuyên bố vô tội.
Sau 10 năm bị bắt, ông Chấn mang án tù chung thân được tạm tha về nhà. Ít hôm sau, 6/11/2013, Hội đồng phúc thẩm TAND Tối cao mở phiên tòa xử tái thẩm tuyên hủy hai bản án hình sự đã kết tội ông. Ngày 25/1, ông Chấn được công nhận vô tội, hủy bỏ thân phận của người mang tội giết người.
Tuy nhiên, theo một số luật sư, hiện hai bản án dân sự sơ thẩm và phúc thẩm về cấp dưỡng cho con chị Hoan vẫn đang "treo lơ lửng" với ông Chấn. Luật sư Nguyễn Đình Hưng (Đoàn Luật sư Hà Nội) cho rằng để ông Chấn hoàn toàn “sạch tội”, theo luật cần phải có phiên tái thẩm dân sự, huỷ hai bản án trên. Còn theo luật sư Hoàng Minh Hiển, VKSND Tối cao nhất thiết phải có kháng nghị với hai bản án dân sự ngày 30/9/2004 và 2/3/2005.
Chiều nay, trao đổi với VnExpress, ông Chấn cho hay chưa nhận được thông tin về tiến trình giải quyết hai bản án dân sự trên. Tuy nhiên, giờ ông "không còn nghĩ đến nữa" vì đã được chứng minh vô tội. Mọi ràng buộc pháp lý liên quan "việc cũ", theo ông giờ không còn giá trị.
Bà Vũ Thị Nga, luật sư của ông Chấn, cho hay do phần cấp dưỡng không được đề cập trong các bản án hình sự nên phiên tái thẩm mở ngày 6/11/2013 tuyên hủy việc kết tội ông Chấn đã không xem xét.
Về ý kiến cần mở phiên tái thẩm để hủy hai bản án dân sự, theo bà Nga là "không cần thiết". Nữ luật sư này cho rằng trong bản án kết tội Lý Nguyễn Chung (người bị xác định là thủ phạm trong vụ án oan Nguyễn Thanh Chấn) mở tới đây, tòa án chỉ cần kiến nghị hủy phần dân sự đã tuyên trước đây với ông Chấn.
Giữa tháng 8/2003, chị Nguyễn Thị Hoan bị giết hại tại nhà riêng ở thôn Me, xã Nghĩa Trung, huyện Việt Yên, Bắc Giang. Công an xác định ông Chấn, hàng xóm với nạn nhân, là thủ phạm.
TAND tỉnh Bắc Giang tuyên phạt ông án tù chung thân do giết người "có tính chất côn đồ". Đơn kêu oan của ông Chấn sau đó không được TAND Tối cao chấp nhận trong phiên phúc thẩm mở tháng 7/2004.
Trong 10 năm đi tù, ông Chấn liên tục gửi đơn kêu oan, ở bên ngoài vợ ông cũng ròng rã "gõ cửa" nhiều cơ quan công quyền và cho rằng thủ phạm thực sự của vụ án là người cùng làng Lý Nguyễn Chung. Tháng 7/2013, xem xét đơn của bà, Cục điều tra VKSND Tối cao đã vào cuộc.
Hai ngày sau khi được VKSND Tối cao tạm tha về nhà sau 10 năm bị bắt, ngày 6/11/2013 TAND Tối cao trong phiên tái thẩm đã hủy hai bản án kết tội ông Chấn giết người với mức phạt tù chung thân. Vụ án được điều tra lại. Trước đó ít ngày, Lý Nguyễn Chung đã ra đầu thú, nhận đã giết chị Hoan để cướp 2 chiếc nhẫn cùng 59.000 đồng rồi bỏ trốn.
Trước việc ông Chấn tố cáo đã bị nhóm cán bộ điều tra ép cung, dùng nhục hình, VKSND Tối cao đã phê chuẩn quyết định khởi tố, bắt tạm giam ông Trần Nhật Luật (nguyên thượng tá, phó công an huyện Việt Yên, Bắc Giang) và ông Đặng Thế Vinh (nguyên trưởng phòng 10, VKSND tỉnh Bắc Giang) để điều tra về hành vi Cố ý làm sai lệch hồ sơ vụ án.
Chiều 30/9, Cục Điều tra VKSND Tối cao đã tống đạt quyết định khởi tố bị can với ông Phạm Tuấn Chiêm (65 tuổi), cựu thẩm phán Toà phúc thẩm TAND Tối cao, chủ tọa phiên phúc thẩm bác đơn kêu oan của ông Chấn. Ông Chiêm bị điều tra cáo buộc thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.
Ít ngày trước, phiên xử vụ án Lý Nguyễn Chung bị hoãn do liên quan tình tiết mới về con của nạn nhân.