Trưa 28/1, tại cửa hàng tạp hóa, nhà riêng chị Nguyễn Thị Quế (khối 4 thị trấn Quán Hành huyện Nghi Lộc, tỉnh Nghệ An) đã xảy ra vụ hỏa hoạn, thiêu rụi cả căn nhà khiến khu phố hoảng loạn.
Tin kinh tế trưa 29-01-2015: Đâu là mục đích thật của cuộc chiến giá dầu? - Nhà băng dè dặt công bố kế hoạch lợi nhuận 2015
- Cập nhật : 29/01/2015
Đâu là mục đích thật của cuộc chiến giá dầu?
Cuộc chiến giá dầu lớn nhất kể từ đầu thế kỷ 21 đã kết thúc với thắng lợi thuộc về OPEC, sau khi tổ chức này thành công trong việc buộc kẻ thách thức ngang bướng là các hãng dầu đá phiến Mỹ phải đầu hàng.
Việc tổng thư ký OPEC El Badri đã tuyên bố giá dầu sẽ phục hồi được coi là dấu hiệu chấm dứt cuộc chiến. Mỹ đã thất bại trong việc thách thức OPEC và thế giới lại một lần nữa chứng kiến tổ chức đầy quyền lực này bước lên ngôi bá chủ. Nhưng, liệu đó có phải là mục đích thực sự của OPEC trong cuộc chiến giá dầu vừa qua?
Hầu hết các nhà phân tích trên thế giới trong giai đoạn vừa qua khi cuộc chiến giá dầu diễn ra chỉ cho rằng OPEC, với người thủ lĩnh Arab Saudi, chỉ đang muốn cạnh tranh về thị phần trên thị trường dầu.
Theo đó việc Mỹ gia tăng sản lượng khai thác với việc khoan các mỏ dầu đá phiến đang đe dọa hớt tay trên một lượng lớn khách hàng của OPEC. Khi lượng dầu thừa trên thế giới đã lên tới 2 triệu thùng mỗi ngày thì chắc chắn phần dư thừa phải thuộc về một phía và thế giới đều chỉ nghĩ rằng OPEC muốn đẩy Mỹ hứng phần thiệt thòi đó.
Nhưng thực tế thì sao? Cần một cái nhìn bao quát và toàn diện hơn mới có thể nhìn ra mục đích thực của OPEC và Arab Saudi lần này không chỉ ngừng lại ở việc cạnh tranh thị phần, mà còn xa hơn thế. OPEC đang muốn cấu trúc lại thị trường năng lượng thế giới trong tương lai theo ý của mình hơn là chỉ muốn nắm giữ vị trí số một trên thị trường dầu.
Trên thực tế thị trường năng lượng thế giới đang bắt đầu xuất hiện những xu hướng mới đòi hỏi một sự tái cấu trúc trong tương lai, và OPEC đang muốn giành quyền thiết kế tương lai ấy, theo cách của mình.
Trên thực tế, vị trí và tầm quan trọng của dầu mỏ với sự phát triển của thế giới ngày càng giảm sút. Thống kê cho thấy, dầu lửa chiếm 46% năng lượng của cả thế giới trong năm 1973, nhưng đến năm 2012 nó chỉ còn 31%.
Việc xuất hiện các ngành năng lượng mới, đặc biệt là năng lượng sạch như gió hay mặt trời đang khiến vị thế của dầu mỏ giảm đáng kể và được dự đoán sẽ còn giảm nữa trong tương lai, khi mà công nghệ ngày càng phát triển và các nguồn năng lượng sạch thì ngày càng rẻ hơn.
Đó là chưa kể tới việc ý thức của con người về bảo vệ môi trường cũng đang khiến việc sử dụng nhiên liệu hóa thạch như dầu hay than đá cũng ngày càng bị kiểm soát chặt chẽ hơn.
OPEC, hơn ai hết hiểu rõ tầm quan trọng sống còn của xu hướng này, khi hầu như tất cả các quốc gia thành viên đều dựa quá nhiều vào hoạt động xuất khẩu dầu mỏ. Cũng chính vì vậy, OPEC quan tâm đến việc tái cấu trúc thị trường năng lượng hơn ai hết. Câu châm ngôn được ưa thích nhất của OPEC, do một bộ trưởng dầu mỏ của Arab Saudi tuyên bố cách đây hơn 30 năm, là “thời kỳ đồ đá đã không chấm dứt vì thiếu đá”, hàm ý thực của câu châm ngôn này là dù thế giới có bước sang thời kỳ năng lượng sạch đi nữa thì thế giới vẫn cần dầu.
Đó là một thực tế. Dầu vẫn là một trong những nhiên liệu rẻ nhất và tiện sử dụng nhất, phần lớn các thiết bị máy móc trên thế giới vẫn sử dụng dầu và không dễ để thay đổi nó trong ngày một ngày hai.
Vậy, cấu trúc nào cho tương lai thị trường năng lượng mà OPEC muốn hướng tới? Đó là kiểm soát tối đa thị phần dầu mà thế giới vẫn cần đến, đồng thời đi đầu trong việc phát triển các phương án tăng vai trò của dầu lửa.
Theo ước tính của EIA, nhu cầu của thế giới đối với dầu vào năm 2040 sẽ đạt xấp xỉ 120 triệu thùng/ngày, so với mức 90 triệu thùng/ngày vào năm 2013, trong đó phần còn lại sẽ do các nguồn năng lượng khác đảm nhiệm.
OPEC chắc chắn sẽ muốn nắm giữ thị phần cung cấp cao nhất cho mức nhu cầu dầu lửa đó, bằng cách không để giá dầu lên quá cao như giai đoạn vừa qua nhằm ức chế khả năng hồi phục của các hãng dầu đá phiến Mỹ.
OPEC cũng đang hướng tới việc đi đầu trong việc phát triển các công nghệ mới, Arab Saudi đang triển khai các dự án phát triển công nghệ Carbon Chụp, có tác dụng giữ lại nhiệt năng từ quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch, làm tăng hiệu quả của việc sử dụng dầu lửa. Cùng với đó là các dự án phát triển năng lượng sạch. Arab Saudi tuyên bố sẽ chi tổng cộng 109 tỷ USD từ nay đến năm 2040 để nghiên cứu các công nghệ tái tạo năng lượng và công nghệ sạch.
Cái đích mà Arab Saudi và OPEC nhắm tới trong tương lai xa là thay vì xuất khẩu dầu, họ sẽ xuất khẩu các công nghệ và máy móc dùng để tạo ra các nguồn nguyên liệu sạch. Nói cách khác, cái đích mà OPEC nhắm tới là vị thế bá chủ trên thị trường năng lượng, cho dù là giai đoạn nào và loại năng lượng mà thế giới dùng có là gì đi chăng nữa.
----------------------------
Nhà băng dè dặt công bố kế hoạch lợi nhuận 2015
Xét về tổng thể, 2014 là năm khả quan hơn cả của các nhà băng kể từ sau năm 2011. Tuy nhiên, dù đã cuối tháng 1/2015, vẫn không có nhiều nhà băng công bố kế hoạch lợi nhuận năm 2015.
Tính đến thời điểm này, mới chỉ đếm trên đầu ngón tay số nhà băng công bố lợi nhuận năm 2014, với những cái tên như: VietinBank thu về 7.300 tỷ đồng lợi nhuận trước thuế; Vietcombank đạt 5.680 tỷ đồng; Agribank có lợi nhuận trước thuế năm 2014 đạt 3.238 tỷ đồng; lợi nhuận trước thuế của BIDV đạt 6.065 tỷ đồng.
Hiện tại, thị trường cũng đón nhận thêm một số ngân hàng nhỏ công bố kết quả kinh doanh. Kết thúc năm tài chính 2014, lợi nhuận luỹ kế (sau khi trích đủ dự phòng tín dụng) của TPBank đạt trên 536 tỷ đồng. Theo ước tính, lợi nhuận trước thuế năm 2014 của ngân hàng Nam Á đạt 243 tỷ đồng, tăng khoảng 15% so với kế hoạch.
Ông Đỗ Minh Toàn, Tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Á châu (ACB) cho biết, năm 2014, ước tính ACB chỉ đạt lợi nhuận 1.215 tỷ đồng, chớm trên kế hoạch 1.189 tỷ đồng dự kiến đầu năm.
Khảo sát thị trường cho thấy, dẫn đầu thị trường về lợi nhuận cũng như thời điểm công bố vẫn là 4 “ông lớn” VietinBank, Vietcombank, BIDV, Agribank với nhiều lợi thế trong cạnh tranh, từ lịch sử cho đến nguồn vốn, cơ chế khách hàng (đặc biệt trong cạnh tranh cho vay)…
Theo đánh giá của giới chuyên gia, bức tranh lợi nhuận ngân hàng năm 2014 vẫn nhiều gam màu tối. Lợi nhuận ngân hàng chỉ được như năm ngoái hoặc có thể thấp hơn do nợ xấu tăng nhanh, tín dụng chưa thông và áp lực giảm lãi suất do cạnh tranh lớn…
Đây có thể là một trong những nguyên do khiến các nhà băng dè dặt công bố kế hoạch lợi nhuận năm 2015. Mạnh bạo nhất, theo thông tin công bố đến thời điểm này, có thể kể đến BIDV. Năm 2015, ngân hàng này dự kiến lợi nhuận trước thuế tăng trưởng không thấp hơn 20%.
Một “ông lớn” khác là Vietcombank cũng khiêm tốn ở mục tiêu lợi nhuận 2015, khi xác định khoảng 6.000 tỷ đồng trước thuế so với mức 5.680 tỷ đồng đạt được năm qua.
Tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ kinh doanh năm 2015, ông Lê Đức Thọ, Tổng giám đốc VietinBank cho biết, kế hoạch lợi nhuận năm nay sẽ điều chỉnh dựa vào tình hình thực tế của nền kinh tế. Còn theo MB, kế hoạch lợi nhuận năm 2015 của nhà băng này là 3.150 tỷ đồng, chỉ cao hơn một chút so với năm 2014 (3.003 tỷ đồng)…
Nhìn tổng thể, 2014 là năm khả quan hơn cả của các nhà băng kể từ sau năm 2011. Vậy tại sao các nhà băng lại không mạnh dạn đưa ra một kế hoạch lợi nhuận cho năm 2015 ở mức cao rõ nét hơn?
Theo đánh giá của TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính - ngân hàng, năm 2015 sẽ là năm khó khăn với ngân hàng do tổng cầu còn yếu. Điều này thể hiện qua chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 1 âm 2,4% cho thấy dự báo lạm phát năm 2015 sẽ thấp.
“Với một nền kinh tế mà tổng cầu thấp, thì doanh nghiệp phải giảm giá để kích cầu nhằm xả hàng tồn kho hơn là mở rộng sản xuất kinh doanh. Điều này sẽ ảnh hưởng đến hoạt động tín dụng của ngân hàng do tín dụng tăng trưởng không tốt và như vậy lợi nhuận sẽ bị ảnh hưởng”, ông Hiếu phân tích.
Một trong những nguyên nhân khiến lợi nhuận ngân hàng bị ảnh hưởng nặng, đó là nợ xấu. Theo ông Hiếu, chi phí trích lập dự phòng đối với nợ xấu sẽ tăng lên vì dự kiến việc áp dụng Thông tư 36 và toàn bộ Thông tư 02 trong năm nay sẽ làm cho bức tranh nợ xấu rõ ràng hơn. Điều này cũng sẽ ảnh hưởng đến lợi nhuận ngân hàng.
Cùng quan điểm trên, TS. Cấn Văn Lực, Giám đốc trường đạo tạo nhân lực BIDV, năm nay cố gắng lắm lợi nhuận ngân hàng cũng chỉ như năm 2014 do áp dụng hoàn toàn Thông tư 02, Thông tư 36 có hiệu lực nên nợ xấu sẽ tăng lại. “Mặc dù định hướng của Ngân hàng Nhà nước là giảm nợ xấu xuống 3% nhưng chỉ là trên sổ sách của các ngân hàng, chứ thực tế, nợ xấu vẫn cần phải xử lý”, ông Lực nhấn mạnh.
Một nguyên nhân khác tác động lớn tới lợi nhuận ngân hàng là xu hướng giảm của lãi suất do áp lực cạnh tranh cao. Thời gian qua, một số ngân hàng đã giảm lãi suất huy động nhằm tiết giảm chi phí và tạo cơ sở để chuẩn bị cho việc giảm lãi suất cho vay trong thời gian tới. Việc giảm lãi suất cho vay sẽ ảnh hưởng tới lợi nhuận ngân hàng, do tỷ lệ NIM (chênh lệch giữa lãi suất cho vay/ lãi suất huy động) giảm đi.
Theo yêu cầu của Thống đốc Nguyễn Văn Bình tại Chỉ thị 01, năm 2015, các nhà băng cần duy trì ổn định mặt bằng lãi suất; phấn đấu tiếp tục giảm mặt bằng lãi suất cho vay trung, dài hạn thêm từ 1%/năm đến 1,5%/năm, hỗ trợ thị trường tài chính trong huy động vốn cho đầu tư phát triển.
Cũng theo yêu cầu của Thống đốc Bình, ngành ngân hàng tập trung đẩy nhanh tiến độ xử lý nợ xấu gắn với cơ cấu lại TCTD, phấn đấu đến cuối năm đưa tỷ lệ nợ xấu xuống dưới 3%. Tuy nhiên, các TCTD phải nghiêm chỉnh chấp hành các quy định của pháp luật về an toàn hoạt động ngân hàng, cơ cấu lại nợ, phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro.
“Nghiêm cấm sử dụng biện pháp che giấu nợ xấu, phản ánh sai lệch chất lượng tín dụng và kết quả kinh doanh; Nghiêm cấm lợi dụng việc xử lý nợ xấu để trục lợi, vi phạm pháp luật, gây thiệt hại cho TCTD; Triển khai các biện pháp kiểm soát nợ xấu phát sinh mới và nâng cao chất lượng tín dụng”, Thống đốc Bình nhấn mạnh.
--------------------------
Hơn 9000 doanh nghiệp đóng cửa vì thua lỗ
Tổng cục Thống kê cho biết, tháng 1/2015, cả nước có 6.867 doanh nghiệp (DN) đăng ký thành lập mới, xấp xỉ cùng kỳ năm trước. Các đơn vị này chủ yếu có quy mô nhỏ đạt 31.700 tỷ đồng. Số lao động đăng ký đạt 103.500, giảm 7%.
Bên cạnh đó, tháng 1/2015, cả nước có 2.872 DN hoạt động trở lại sau khi đóng cửa vì khó khăn. Con số này bằng 60% tổng số đơn vị khôi phục sản xuất trong cả quý I năm ngoái. Số DN hoàn tất thủ tục giải thể, chấm dứt hoạt động kinh doanh trong tháng đầu năm cũng giảm 3% so với cùng kỳ, ở mức 993 doanh nghiệp.
Số DN gặp khó khăn, tạm ngừng hoạt động là 9.772 đơn vị, tăng 23% so với cùng kỳ năm trước, đa phần là những DN ngừng hoạt động chờ đóng mã số hoặc không đăng ký. Nghệ thuật, vui chơi và giải trí là lĩnh vực hút DN nhất trong tháng đầu năm khi lượng đăng ký thành lập mới tăng gần 150% so với cùng kỳ.
--------------------------
Thu hơn 10,5 tỷ đồng hàng hóa vi phạm trong tháng đầu năm
Trong tháng 1/2015, lực lượng QLTT TP Hồ Chí Minh kiểm tra chuyên ngành đã phát hiện 657 vụ vi phạm gồm buôn bán, vận chuyển, chứa trữ hàng nhập lậu, hàng cấm, hàng giả, vi phạm các quy định về nhãn hàng hóa, công bố tiêu chuẩn...
Tổng số tiền thu được từ hàng hóa vi phạm và xử phạt vi phạm hành chính hơn 10,5 tỷ đồng (tăng 293,7% so với tháng trước).
Ngoài ra, Chi cục QLTT còn phối hợp kiểm tra liên ngành kiểm tra, phát hiện tiếp 422 vụ vi phạm.
------------------------
