Interpol ngày 12/1 đã liệt cựu Tổng thống Ukraine V.Yanukovych vào danh sách truy nã quốc tế, gần một năm sau khi ông này chạy sang Nga. Lệnh truy nã được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Tổng công tố Nga tuyên bố sẵn sàng xem xét yêu cầu dẫn độ ông Yanukovych.
Theo thông tin công bố trên trang web của Tổ chức cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol), cựu Tổng thống bị lật đổ Yanukovych đã bị Cơ quan tư pháp Ukraine truy nã vì tội tham ô hàng triệu USD, lạm dụng chức vụ và có những sai phạm về tài chính.
Trong danh sách truy nã còn có cựu Thủ tướng Ukraine Mykola Azarov, cựu Bộ trưởng Tài chính Yuriy Kolobov và cựu nghị sĩ đảng Các khu vực Alexander Shepelev.
Lệnh truy nã trên được đưa ra sau khi một ủy ban đặc biệt của Interpol cân nhắc những đề nghị của chính quyền Ukraine hiện nay và chỉ vài giờ sau khi Tổng công tố Nga Yuri Chaika cho biết ông sẵn sàng hợp tác với Tổng công tố Ukraine và xem xét yêu cầu dẫn độ cựu nguyên thủ Ukraine Yanukovych.
Tuy nhiên, theo báo chí Nga, hiện Tổng công tố Nga Yuri Chaika vẫn chưa nhận được đề nghị này.
Tổng thống Yanukovych bị lật đổ trong cuộc đảo chính ở Ukraine hồi tháng 4 năm ngoái, sau khi để xảy ra hàng loạt cuộc biểu tình và đụng độ giữa cảnh sát với những người phản đối tại quảng trường Maidan ở thủ đô Kiev, làm hàng chục người chết. Sau khi bị lật đổ, ông chạy sang Nga lánh nạn và xin tị nạn chính trị từ đó tới nay.
Cuộc chính biến ở Kiev đã dẫn tới việc bán đảo Crimea sáp nhập vào Nga và sự ra đời hai nhà nước cộng hòa nhân dân tự xưng Donetsk và Lugansk ở miền Đông, nơi vẫn chìm trong các cuộc xung đột giữa binh sĩ chính phủ với các lực lượng đòi độc lập thân Nga.
Cuộc khủng hoảng ở Ukraine với đỉnh điểm là việc Crimea sáp nhập vào Nga đã dẫn đến cuộc đối đầu Đông -Tây căng thẳng nhất kể từ sau Chiến tranh Lạnh. Phương Tây cáo buộc Nga chống lưng cho lực lượng đối lập ở miền Đông hòng gây bất ổn ở khu vực này, điều mà Mátxcơva một mực bác bỏ.
Cho đến nay, cuộc đối đầu Nga- phương Tây xung quanh cuộc khủng hoảng Ukraine vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt dù các bên đã đạt được thỏa thuận Minsk ngày 5/9/2014 và thỏa thuận ngừng bắn tạm thời ở miền Đông Ukraine.
Trong diễn biến mới nhất, ngoại trưởng 4 nước Đức, Pháp, Ukraine và Nga vừa có cuộc gặp ở Berlin để bàn về kế hoạch tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh 4 bên về Ukraine nhưng không đạt kết quả. Theo kế hoạch, ngoại trưởng 4 nước sẽ tiếp tục gặp nhau trong vài tuần tới để khỏa lấp bất đồng và mở đường cho cuộc gặp giữa 4 nhà lãnh đạo gồm Thủ tướng Đức Angela Merkel, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Pháp François Hollande tại thủ đô Astana của Kazakhstan.
-------------------------
Cuba đã phóng thích toàn bộ 53 tù nhân chính trị theo cam kết với Mỹ
Giới chức cấp cao Mỹ xác nhận Cuba đã phóng thích toàn bộ 53 tù nhân chính trị như cam kết trong thỏa thuận lịch sử về bình thường hóa quan hệ Mỹ - Cuba.
Đây được coi là "bước đi quan trọng" tạo không khí tích cực cho việc khởi động cuộc đàm phán ngoại giao vào tuần tới ở La Habana về bình thường hóa quan hệ song phương sau hơn 53 năm thù địch.
“Cuối tuần trước, Cuba đã thông báo cho chính quyền Tổng thống Barack Obama rằng những người cuối cùng trong danh sách 53 tù nhân chính trị đã được trả tự do”, một quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ xác nhận ngày hôm qua 12/1.
Cũng theo quan chức này, “phần lớn các vụ phóng thích được thực hiện trong những ngày gần đây”.
Trong danh sách 53 tù nhân được phóng thích có các thành viên của nhóm “Phụ nữ trắng”, “Liên minh yêu nước Cuba” và một số nhóm chống đối khác. Tuy nhiên, 17 người trong số này đã được trả tự do từ trước khi Chủ tịch Raul Catro và Tổng thống Barack Obama công bố thỏa thuận bình thường hóa quan hệ song phương.
Mặc dù đánh giá cao hành động trả tự do cho các tù nhân của Cuba, song một quan chức khác của Mỹ cho biết Washington sẽ tiếp tục gây sức ép để La Habana phải thả thêm các tù nhân chính trị khác.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục nêu lên từng trường hợp cụ thể bị bắt giữ ở Cuba để buộc nước này phải đảm bảo quyền của người dân”, quan chức này nói.
Việc thả các tù nhân chính trị là một trong những điểm mấu chốt của thỏa thuận bình thường hóa quan hệ Mỹ - Cuba và cũng là nội dung trọng tâm của cuộc đàm phán cấp cao song phương sẽ được hai bên tiến hành vào tuần tới.
Theo kế hoạch, Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách khu vực Mỹ Latin, bà Roberta Jacobso, sẽ tới Cuba trong hai ngày 21 - 22/1 để đồng chủ trì cuộc đàm phán đầu tiên với các đồng cấp Cuba về việc bình thường hóa quan hệ song phương.
Bà Roberta Jacobso là quan chức cấp cao nhất của Mỹ tới Cuba trong nhiều thập kỷ trở lại đây. Dự kiến, trong hai ngày hội đàm, hai bên sẽ thảo luận về việc mở lại Đại sứ quán ở thủ đô hai nước và cơ chế hoạt động của các quan chức đại diện ngoại giao.
-------------------------
Mỹ: Khói bao trùm ga tàu điện ngầm Washington, 1 người chết
Một nữ hành khách đã thiệt mạng, 2 người trong tình trạng nguy kịch và hàng trăm người khác được sơ tán vào chiều ngày 12/1 sau khi khói bao trùm toàn bộ nhà ga tàu điện ngầm L'Enfant Plaza, tọa lạc tại trung tâm thủ đô Washington, Mỹ.
Tờ Washington Post đưa tin vào khoảng 15h chiều 12/1 (giờ địa phương), khói tràn ngập nhà ga L'Enfant Plaza, ở phía Tây Nam khu dân cư Federal Center, tại trung tâm thủ đô Washington.
Vào khoảng 15h20, một con tàu Yellow Line đang hướng đến Virginia đã ở rất gần nhà ga L'Enfant Plaza vào thời điểm thông báo khói bao phủ nhà ga.
Richard Sarles, lãnh đạo của ga tàu điện ngầm gặp sự cố cho hay: “Một người phụ nữ trên con tàu này đã không qua khỏi. Tôi rất tiếc phải thông báo điều này”.
Một nhân chứng kể lại với tờ báo NBC Washington rằng "Bên trong đường hầm tràn ngập khói. Chúng tôi không nhìn thấy gì vì tầm nhìn rất hạn chế. Hiện giờ tôi vẫn cảm thấy khói đang nghẹn trong cổ và lồng ngực mình. Mọi người cố gắng cúi thấp người sát mặt đất để hít được nhiều ô-xy hơn".
Khoảng hơn 200 người trên tàu và trong sân ga đã được sơ tán. Khói dày đặc khiến giới chức phải tạm đình chỉ hoạt động của một số tuyến tàu điện ngầm. Hiện ga điện ngầm đã khởi động các quạt gió đường hầm để thông khí cho đoạn đường hầm bị khói phủ kín.
Trang NBC Washington dẫn lời cảnh sát ga điện ngầm cho biết việc sơ tán đã hoàn thành trước 17h ngày 12/1.
Giới chức vẫn đang điều tra nguyên nhân sự cố, tìm nguyên nhân gây ra khói. Các lính cứu hỏa không phát hiện lửa ở hiện trường. Tuy nhiên lãnh đạo ga điện ngầm cho hay vấn đề nằm ở đường hầm chứ không nằm ở các con tàu tại ga này.
Theo Washington Post, 84 người được đưa đến các bệnh viện sau sự cố. Báo này dẫn thông tin mới nhất từ lực lượng cứu hỏa cho hay 6 người bị thương trong vụ việc, trong đó có 2 người đang ở trong tình trạng nguy kịch.
Trong lúc tiến hành sơ tán, một lính cứu hỏa đã bị thương và được chuyển về bệnh viện gần đó.
Đến 18h30 cùng ngày, các tuyến Orange, Silver, Blue đi qua nhưng không dừng tại nhà ga L'Enfant Plaza đã được khôi phục hoạt động. Các tuyến Green và Yellow nối khu vực Gallery Place và Navy Yard (thuộc Washington) bị tạm ngừng đến hết ngày 12/1 giờ địa phương.
L'Enfant Plaza là một trong những nhà ga tàu điện ngầm tấp nập nhất ở trung tâm thủ đô Washington D.C. Theo Cơ quan quản lý giao thông thủ đô Washington, hệ thống tàu điện ngầm Washington phục vụ 5 triệu người trong khu vực rộng khoảng 3.900 km2 và thực hiện khoảng 2,3 triệu chuyến mỗi năm.
---------------------------
Mỹ - Trung diễn tập ở Biển Đông
TQ và Mỹ đã bắt đầu một cuộc diễn tập chung với chủ đề hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa nhằm cải thiện hơn nữa quan hệ quân sự hai bên.
Mạng TQ (ECNS) dẫn nguồn tin từ Bộ Quốc phòng nước này cho biết, sự kiện diễn ra từ 12-19/1 tại Quảng Châu (tỉnh Quảng Đông) và Hải Khẩu (thuộc Hải Nam). Khoảng 150 nhân sự của hai bên sẽ tham gia diễn tập và trao đổi kinh nghiệm.
Dave Eastburn, người phát ngôn Bộ chỉ huy Thái Bình Dương của Mỹ cho hay: "Cuộc diễn tập nhấn mạnh cam kết của Mỹ và TQ trong tăng cường hợp tác quân sự".
Theo ECNS, hoạt động diễn tập quân sự chung không phải là mới mẻ, nhưng việc diễn ra ở hai khu vực cận kề Biển Đông có thể được xem là động thái giúp làm giảm căng thẳng xung quanh tranh chấp lãnh thổ hàng hải.
Biển Đông là nơi chứng kiến nhiều căng thẳng giữa TQ và Mỹ. Tháng 4/2000, máy bay EP-3 của Mỹ đã va chạm với máy bay phản lực chiến đấu của TQ ở gần đảo Hải Nam khiến viên phi công TQ tử nạn. TQ sau đó đã giữ 24 thành viên phi hành đoàn của Mỹ do máy bay phải hạ cánh khẩn cấp xuống Hải Nam.
Tháng 8 trước, máy bay P-8 của Hải quân Mỹ và máy bay chiến đấu J-11 của TQ áp sát nhau ở gần đảo Hải Nam. Hồi tháng 12, tàu tuần dương mang tên lửa dẫn đường Cowpens của Mỹ cũng suýt đụng độ với tàu TQ ở Biển Đông.
------------------------------
Syria chỉ trích Thổ Nhĩ Kỳ để nữ nghi phạm khủng bố Paris qua biên giới
Syria ngày 12/1 đã cáo buộc Thổ Nhĩ Kỳ cho phép “các phần tử khủng bố" tự do đi qua biên giới sau khi Ankara xác nhận rằng Hayat Boumedienne, nghi can nữ trong các vụ tấn công đẫm máu ở Paris, qua Thổ Nhĩ Kỳ vào Syria hồi đầu tháng này.
Trang tin Sputnik News dẫn lời Bộ Ngoại giao Syria ngày 12/1 chỉ trích Thổ Nhĩ Kỳ đã để Hayat Boumeddiene, nghi phạm trong một số vụ tấn công đẫm máu vào Paris gần đây, qua biên giới vào Syria.
Bộ Ngoại giao Syria tuyên bố Ankara đã "tiếp tay cho các phần tử khủng bố", những kẻ "khiến người Syria và người dân vô tội trên toàn thế giới phải đổ máu". Đồng thời, nước này kêu gọi cộng đồng quốc tế "chặn đứng chính sách phá hoại của Ankara".
Trước đó, giới chức Ankara đã xác nhận rằng Boumeddiene tuần trước đã di chuyển từ Thổ Nhĩ Kỳ sang Syria, nơi có sào huyệt của tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).
Hayat Boumeddiene là nghi phạm nữ đang bị truy lùng gắt gao nhất tại Pháp sau hàng loạt vụ tấn công khủng bố tại Paris gần đây. Lực lượng an ninh Pháp nghi ngờ cô ta đã đóng vai trò nào đó trong vụ bắn chết 1 nữ cảnh sát hôm 8/1 ở nam Paris và vụ bắt cóc con tin ngày 9/1 làm 4 người thiệt mạng tại đông Paris, do người tình Amedy Coulibaly thực hiện.
Thổ Nhĩ Kỳ đáp trả
Ngay trong ngày 12/1, lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đã đáp trả lại chỉ trích của Syria. Phát biểu tại cuộc họp báo ở Berlin bên cạnh Thủ tướng Đức Angela Merkel, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Ahmet Davutoglu đã nhấn mạnh không thể đổ lỗi cho Ankara về việc nghi can Boumedienne đi sang Syria.
“Có lẽ nào Thổ Nhĩ Kỳ có lỗi chỉ vì chung đường biên giới với Syria?” ông Davutoglu nói. Ông cũng bổ sung rằng Ankara đã để mở 900 km biên giới với Syria cho những người dân chạy nạn sang Thổ Nhĩ Kỳ kể từ khi những cuộc xung đột bùng nổ ở Syria năm 2011.
Thủ tướng Davutoglu khẳng định chính quyền Ankara cần phải có thông tin tình báo trước khi cấm những du khách thuộc diện khả nghi. “Chúng tôi cần nhận được thông tin tình báo để có thể lần theo dấu vết những kẻ nguy hiểm. Hiện Thổ Nhĩ Kỳ đang có danh sách cấm nhập cảnh gồm 7.000 người và đã trục xuất được 2.000 người trong số đó, bao gồm cả người Đức và người Pháp”.
Một kênh truyền hình Syria sau đó đã dẫn thông tin từ Bộ ngoại giao nước này nhận định những lời nói của Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ là sự thừa nhận chính thức và rõ ràng rằng những kẻ khủng bố hầu hết vào Syria qua biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ.
Syria đã từng nhiều lần cáo buộc Ankara đã ủng hộ các nhóm vũ trang Hồi giáo trong cuộc nội chiến tại nước này bằng cách cho phép chúng vượt biên giới vào Syria. Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ đã phủ nhận hoàn toàn các cáo buộc trên.
-------------------------
Kế hoạch gặp thượng đỉnh 4 bên về Ukraine đổ vỡ
Hy vọng về một cuộc gặp thượng đỉnh bốn bên tại Kazakhstan nhằm tìm kiếm giải pháp cho cuộc khủng hoảng Ukraine đã đổ vỡ vào những phút cuối với lý do "chưa đủ điều kiện" diễn ra.
Trong phát biểu đêm 12/1 sau cuộc gặp kéo dài gần 4 giờ với người đồng cấp Nga, Ukraine và Pháp tại Berlin, Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier cho biết cuộc thảo luận giữa 4 ngoại trưởng diễn ra cởi mở nhưng hiện tại các bên chưa hội đủ điều kiện để tiến hành một cuộc gặp thượng đỉnh Normandy.
“Còn quá sớm để nói tới cuộc gặp thượng đỉnh 4 bên. Sự khác biệt quan điểm giữa các bên cho thấy rõ những rào cản trên con đường tiến tới những tiến triển thực sự trong vấn đề Ukraine”, người đứng đầu ngành ngoại giao Đức nói.
Tuy nhiên, ông Steinmeier cũng cho biết ông và những người đồng cấp Nga, Ukraine và Pháp sẽ tiếp tục gặp nhau trong những tuần tới để thảo luận về khả năng tiến hành cuộc gặp thượng đỉnh 4 bên.
Trước đó, các bên dự kiến tiến hành cuộc gặp thượng đỉnh giữa Thủ tướng Đức Angela Merkel, Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko, Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Pháp François Hollande tại thủ đô Astana của Kazakhstan.
Tuy nhiên, ngay từ trước khi cuộc gặp trù bị của các ngoại trưởng diễn ra, đã có nhiều ý kiến tỏ ra bi quan về kết quả đạt được, nhất là khi thỏa thuận ngừng bắn tạm thời giữa binh sĩ chính phủ Ukraine và lực lượng đòi li khai ở miền Đông đã nhiều lần bị phá vỡ.
Theo thống kê, kể từ tháng 4/2014 tới nay, xung đột giữa hai bên đã cướp đi sinh mạng của trên 4.700 người.
Theo đánh giá của giới chuyên gia cũng như quan điểm của các bên, một giải pháp toàn diện cho Ukraine chỉ có thể đạt được khi các bên phải tuân thủ thỏa thuận Minsk. Đáng tiếc là văn kiện này đang được mỗi bên cố tình diễn giải theo các cách khác nhau, khiến việc đi tới giải pháp hòa bình lâu dài vẫn chưa thể thực hiện được.
-------------------------------
Tổng hợp
1
2
3
4
5
